Kur dhe nëse pengjet e mbajtura nga Hamasi në Gaza lirohen sipas ndonjë marrëveshjeje, ata përballen me rrezikun e traumave të qëndrueshme psikologjike, paralajmëruan ekspertët, duke përmendur vuajtjet e njerëzve të liruar më parë.
“Ka disa që ‘jetojnë të vdekur’. Sikur të ishin ngrirë në kohë dhe vend në Gaza dhe nuk janë kthyer më,” tha Merav Roth, një psikolog klinik që trajtoi disa nga ata ish pengje dhe familjet e tyre.
Izraeli nisi një sulm për të shkatërruar Hamasin pas sulmit të paprecedentë të grupit në Izraelin jugor më 7 tetor. Lirimi i mundshëm i pengjeve është një nga pikat në rrezik në bisedimet e armëpushimit që po zhvillohen në Egjipt. Sulmi i Hamasit rezultoi në vdekjen e rreth 1,160 njerëzve, kryesisht civilë dhe pa rreth 250 pengje të marra, shumica prej tyre izraelitë.
Bombardimet hakmarrëse të Izraelit dhe ofensiva tokësore kanë vrarë më shumë se 30,700 njerëz, shumica prej tyre gra dhe fëmijë, sipas ministrisë së shëndetësisë të territorit të drejtuar nga Hamasi.
Një studimi gjeti prova se ata që përballeshin me pasoja më të këqija përfshinin gra, njerëz me arsim të ulët, por edhe ata të mbajtur për periudha të gjata — siç është rasti me pengjet në Gaza. Megjithatë, gjetjet janë të datuara dhe hulumtimi është i vështirë për t’u kryer.
“Për arsye etike dhe praktike, veçanërisht nëse përfshihen fëmijët, ndjekja e pengjeve në lirim është e vështirë”, thuhet në studim.
“Kështu, baza e të dhënave shkencore dhe klinike është relativisht modeste.”
Shumë studime bazohen në autobiografitë e ish-pengjeve, gjë që jep një këndvështrim të kufizuar. Ekspertët pajtohen se shumë varet nga orët e para pas lirimit të një pengu.
“Mund ta kapërceni këtë lloj gjëje, por nuk do të ktheheni në mënyrën si keni qenë”, tha psikologu Baranes.