Infeksionet e fruthit u rritën me një të pestën vitin e kaluar në mbi 10 milionë raste globalisht, duke zbuluar boshllëqe alarmante në mbulimin e vaksinave, tregoi një studim të enjten.
Sipas një publikimi të përbashkët nga Organizata Botërore e Shëndetësisë dhe Qendrat Amerikane për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve (CDC) në mbarë botën, ka pasur rreth 10.3 milionë raste të fruthit në vitin 2023.
Kjo shënoi një rritje prej 20 për qind nga viti 2022, tregoi studimi, duke thënë se “mbulimi joadekuat i imunizimit globalisht po nxit rritjen e rasteve”.
Fruthi është një nga sëmundjet më infektive në botë. Nevojitet të paktën 95 për qind mbulim me dy doza të vaksinës së fruthit/rubeolës për të parandaluar shpërthimet.
Por në vitin 2023, vetëm 83 për qind e fëmijëve në mbarë botën morën dozën e parë të vaksinës së fruthit përmes shërbimeve rutinë shëndetësore – i njëjti nivel si në vitin 2022, por nga 86 për qind para pandemisë.
Vetëm 74 për qind morën dozën e dytë vitin e kaluar, tregoi studimi.
“Vaksina e fruthit ka shpëtuar më shumë jetë se çdo vaksinë tjetër në 50 vitet e fundit”, tha shefi i OBSH-së Tedros Adhanom Ghebreyesus në një deklaratë të përbashkët.
“Për të shpëtuar edhe më shumë jetë dhe për të parandaluar që ky virus vdekjeprurës të dëmtojë më të rrezikuarit, ne duhet të investojmë në imunizimin për çdo person, pavarësisht se ku jeton.”
Drejtori i CDC Mandy Cohen tha: “Vaksina e fruthit është mbrojtja jonë më e mirë kundër virusit dhe ne duhet të vazhdojmë të investojmë në përpjekjet për të rritur aksesin.”
Si rezultat i boshllëqeve globale në mbulimin e vaksinimit, 57 vende përjetuan shpërthime të mëdha dhe shkatërruese të fruthit në vitin 2023, nga 36 vende një vit më parë, tregoi studimi.
Të gjitha rajonet përveç Amerikës u ndikuan, tha ai, me gati gjysmën e të gjitha shpërthimeve të mëdha dhe shkatërruese që ndodhin në rajonin afrikan.
Virusi që mund të shkaktojë skuqje, ethe dhe simptoma të ngjashme me gripin, por edhe komplikime veçanërisht të rënda te fëmijët e vegjël, vlerësohet të ketë vrarë 107,500 njerëz në vitin 2023, shumica e tyre nën moshën pesë vjeç.
Kjo shënon një rënie prej tetë për qind krahasuar me një vit më parë.
Agjencitë shpjeguan se rënia ishte kryesisht për shkak të faktit se rritja e rasteve ndodhi në vende dhe rajone ku fëmijët me fruth kishin më pak gjasa të vdisnin, për shkak të ushqyerjes së mirë dhe aksesit në shërbimet shëndetësore.
“Shumë fëmijë ende po vdesin nga kjo sëmundje e parandalueshme,” thanë ata.
Agjencitë paralajmëruan se një objektiv global për eliminimin e fruthit si një kërcënim endemik deri në vitin 2030 ishte “nën kërcënim”.
Deri në fund të vitit të kaluar, 82 vende kishin arritur ose ruajtur eliminimin e fruthit.
Pasi Brazili këtë javë riverifikoi se kishte eliminuar fruthin, rajoni i Amerikës i OBSH-së konsiderohet sërish i lirë nga fruthi endemik.
Të gjitha rajonet, me përjashtim të Afrikës, numërojnë ndërkohë të paktën një vend që e ka eliminuar sëmundjen.
Agjencitë kërkuan përpjekje urgjente dhe të synuara për të siguruar që të gjithë fëmijët të arrijnë me dy doza vaksinash, veçanërisht në rajonet afrikane dhe të Mesdheut Lindor dhe në zonat e brishta dhe të prekura nga konflikti.
“Kjo kërkon arritjen dhe ruajtjen e programeve rutinë të imunizimit me performancë të lartë dhe ofrimin e fushatave me cilësi të lartë dhe me mbulim të lartë kur ato programe nuk janë ende të mjaftueshme për të mbrojtur çdo fëmijë,” thanë ata.
