Shefja e opozitës në mërgim, Sviatlana Tsikhanouskaya, të hënën i hodhi poshtë si të rreme zgjedhjet presidenciale që panë liderin bjellorus, Aleksandër Lukashenko të shpallur fitues.
Vëzhguesit perëndimorë thonë se votimi i së dielës nuk ishte as i lirë dhe as i drejtë , me mediat e pavarura në ish-shtetin sovjetik të ndaluara dhe figurat e shquara të opozitës të burgosur ose të detyruar në mërgim.
Çfarë tha opozita
Tsikhanouskaya, e cila konsiderohet nga shumë në Perëndim si fituesi i vërtetë i zgjedhjeve në vitin 2020, falënderoi demonstruesit që dolën në kundërshtim me Lukashenkon ndërsa u zhvillua votimi.
“Për të gjithë bjellorusët që qëndruan së bashku dje kundër zgjedhjeve të rreme të regjimit – në Varshavë, Vilnius, Berlin, Kiev dhe shumë qytete të tjera – nuk mund t’ju falënderoj sa duhet.”
Guximi dhe solidariteti juaj janë një kujtesë e fuqishme se bjellorusët nuk do të ndalojnë kurrë së luftuari për liri, demokraci dhe një të ardhme evropiane.
Tsikhanouskaya qëndroi për zyrën pasi burri i saj, aktivisti Siarhei Tsikhanouski, u përpoq të kandidonte në vitin 2020, por u burgos. Ai mbetet i burgosur ndërsa ajo tani ndodhet në Lituani.
Si ka reaguar Perëndimi
Më vonë të hënën, Mbretëria e Bashkuar tha se kishte vendosur sanksione të reja ndaj gjashtë bjellorusëve dhe tre entiteteve të sektorit të mbrojtjes, pas asaj që quhen “zgjedhje të rreme”.
“Pas goditjes brutale të Lukashenkos, në të cilën zërat kritikë brenda Bjellorusisë janë heshtur, zgjedhjet e rreme të djeshme nuk arritën të përmbushnin standardet ndërkombëtare dhe u dënuan nga partnerët ndërkombëtarë”, tha në një deklaratë Ministria e Jashtme e Mbretërisë së Bashkuar, duke shtuar se sanksionet po vendoseshin në koordinim me Kanadanë.
Ministrja e Jashtme gjermane Annalena Baerbock shkroi të dielën ndërsa sondazhi po mbyllej se “populli i Bjellorusisë nuk kishte zgjidhje tjetër”.
“Është një ditë e hidhur për të gjithë ata që dëshirojnë lirinë dhe demokracinë”, tha ajo.
Në një përgjigje të ashpër ndaj rezultateve paraprake, Ministri i Jashtëm polak Radoslaw Sikorski shprehu habinë tallëse që “vetëm” rreth 87% e votuesve duket se e kanë mbështetur Lukashenkon.
“A do të futet pjesa tjetër brenda burgjeve?” ai postoi në X.
Lukashenko, i cili ka qenë në pushtet në Bjellorusi që nga viti 1994, thuhet se ka marrë 86.8% të votave të dielën për të siguruar një mandat të shtatë në detyrë.
Rusia dhe Kina festojnë fitoren
Kremlini tha se festoi fitoren e aleatit të tij Lukashenko , i cili lejoi që Bjellorusia të përdoret si një pikë skene për pushtimin e Ukrainës në vitin 2022.
“Fitorja juaj bindëse në zgjedhje dëshmon qartë autoritetin tuaj të lartë politik dhe mbështetjen e padyshimtë të popullatës për politikën shtetërore që Bjellorusia po ndjek”, citoi Kremlini të ketë thënë presidenti rus Vladimir Putin.
Ndërkohë, media shtetërore e Pekinit tha se edhe presidenti kinez Xi Jinping e ka uruar Lukashenkon.
“Xi Jinping i dërgoi një mesazh urimi Lukashenkos për rizgjedhjen e tij si President i Bjellorusisë”, tha agjencia shtetërore e lajmeve Xinhua. dw