Të paktën 95 gazetarë u vranë vitin e kaluar gjatë punës së tyre, sipas Federatës Ndërkombëtare të Gazetarëve (IFJ).
Numri i vdekjeve është më i lartë se në vitin 2017, por jo aq i lartë sa ato të regjistruara në vitet e mëparshme, kur konfliktet në Irak dhe Siri ishin ndezur.
Numri më i madh i vdekjeve të regjistruara të gazëtarëve ishte 155 në vitin 2006.
Këto shifra përfshijnë të gjithë ata që punojnë në në media.
Një vrasje në vitin 2018 e cila tërhoqi vëmendjen globale ishte ajo e gazetarit të shquar të Arabisë Jamal Khashoggi.
Ai u vra tetorin e kaluar pas shkuarjes në konsullatën e përgjithshme të Arabisë Saudite në Turqi.
Ajo nxiti një krizë diplomatike midis dy vendeve dhe një kor ndërkombëtar të dënimit të ngjarjes.
Muajin e kaluar në Britaninë e Madhe, gazetarja Lyra McKee vdiq në rrugët e Londonderry duke raportuar për një trazirë që kishte shpërthyer.
Një grup paramilitar iranian i Irlandës së Veriut pranoi kryerjen e vrasjes.
Ku është më e rrezikshme?
Afganistani mbetet një nga vendet më vdekjeprurëse për gazetarët, me 16 vdekje vitin e kaluar.
Harta globale që tregon vendet me numrin më të madh të vdekjeve në media në vitin 2018
Nëntë gazetarë afganë vdiqën në një incident të vetëm në kryeqytetin Kabul, pasi shkuan në vendin e një sulmi me bombë për të raportuar për atë që kishte ndodhur.
Një pajisje sekondare u shpërthye nga një bombardues i cili u tha se e kishte maskuar veten si gazetar.
Dhe në lindje të Afganistanit, gazetari i BBC-së Ahmad Shah u vra në një nga një seri sulmesh në provincën Khost.
A janë gazetarët gjithnjë nën sulm?
Gazetarët gjithashtu vdiqën në SHBA vitin e kaluar.
Pesë u qëlluan për vdekje në një sulm në gazetën e gazetës Capital Gazeta në Maryland nga një njeri i cili thuhet se u përpoq të padisë gazetën disa vite më parë.
Rritja e intolerancës ndaj raportimit, populizmit, si dhe korrupsionit dhe krimit tani janë faktorë të rëndësishëm, thotë IFJ.
Këto faktorë “kontribuojnë në një mjedis ku janë vrarë më shumë gazetarë për mbulimin e komuniteteve, qyteteve dhe vendeve të tyre, sesa për raportimin në zonat e konfliktit të armatosur”.
Gazetarët burgosen në nivel global
Komiteti për Mbrojtjen e Gazetarëve (CPJ) merr një moment të gazetarëve në burg në fillim të dhjetorit të çdo viti.
Kjo shifër përfshin të gjithë ata që punojnë si gazetarë, të burgosur për aktivitete që lidhen me punën e tyre.
Vendet me numrin më të madh të gazetarëve të burgosur në vitin 2018 përfshinin:
Turqia 68
Kina 47
Egjipt 25
Arabia Saudite dhe Eritrea 16 secila
Media dhe demokracia
OKB-ja po thekson këtë vit rolin jetik për demokracinë të një shtypi të lirë, veçanërisht gjatë zgjedhjeve.
Sekretari i Përgjithshëm i OKB Antonio Guterres thotë në një deklaratë se “asnjë demokraci nuk është e plotë pa qasje në informacione transparente dhe të besueshme”.
Komiteti për Mbrojtjen e Gazetarëve, thotë se retorika kundër shtypit është bërë endemike në shumë vende, duke treguar veçanërisht Filipinet dhe SHBA-të.
Besohet se mediat sociale dhe interneti u shtohen çështjeve me të cilat përballen gazetarët.
“Ngacmimet online dhe kërcënimet reale ndaj gazetarëve, veçanërisht grave, e kanë komplikuar ambientin tashmë sfidues.
Në Indeksin e Lirisë së Lire të Botës këtë vit, grupi Reporterët pa Kufij (RSF) përshkruan situatën në SHBA si “problematike”.
“Asnjëherë më parë gazetarët amerikanë nuk kanë qenë të nënshtruar kaq shumë kërcënimeve me vdekje apo u janë drejtuar aq shpesh firmave private të sigurisë për mbrojtje.”
Shtetet e Bashkuara tani janë rrëzuar në renditjen e RSF për lirinë e shtypit këtë vit, dhe kështu kanë bërë dhe dy demokraci të mëdha, India dhe Brazili.
Reporterët pa Kufij thotë se vendet e tjera që kanë pasur rezultate më të këqija për lirinë e shtypit – si Venezuela, Rusia dhe Kina – janë ulur edhe më tej këtë vit.
Ndërkohë pak ditë më parë u bë publike dhe renditja e Shqipërisë në Botë për Lirinë e medias kishte rënë 7 vende, duke u listuar tashmë në vendin e 82, nga 180 vende gjithsej. Burimi:BBC/ FAXWEB.AL
