Dje, qeveria e Kosovës miratoi Projektligjin për Byronë Shtetërore për Verifikimin dhe Konfiskimin e Pasurisë së Pajustifikueshme, një vendim që ka potencialin të tronditë peizazhin politik dhe ekonomik të vendit. Ky ligj synon të trajtojë një nga çështjet më të diskutuara në vend – pasurimin e politikanëve dhe liderëve me pasuri të pajustifikueshme. Por pyetja që ngrihet është: A do të jetë ky ligj i zbatuar me seriozitet, apo do të mbetet vetëm një premtim i zbrazët?
Zbatimi i menjëhershëm: një test për qeverinë
Nëse qeveria nuk fillon menjëherë zbatimin e këtij ligji, serioziteti i saj do të vihet në dyshim. Me zgjedhjet që do të mbahen pas pesë muajsh, një vonesë mund të perceptohet si një përpjekje për përfitime politike. Arrestimet ose konfiskimet e pasurive pak para zgjedhjeve mund të duken si një taktikë për të fituar vota, dhe jo si një veprim i vërtetë për të sjellë drejtësi. Populli është i lodhur nga taktikat populiste dhe kërkon veprime të menjëhershme dhe të sinqerta.
Shembuj konkretë të pasurimit të pajustifikueshëm
Në Kosovë janë të shumtë shembujt e korrupsionit dhe manipulimit të pasurisë, ku disa politikanë dhe individë të lidhur me ta kanë përfituar shuma të mëdha përmes skemave të dyshimta. Një shembull i qartë është blerja e tokës nga individët përmes shtetit për vetëm 3 deri në 5 euro për ari, dhe shitja e së njëjtës tokë më vonë për rreth 5000 euro për ari. Paramendoni një skenar ku blini një ari toke për çmimin e një kafeje dhe e shisni për 5000 euro. Kjo do të dukej e pamundur edhe në ndonjë film humoristik, por në Kosovë është një realitet. Ka njerëz që kanë blerë hektarë të tërë toke për çmime qesharake dhe më pas kanë përfituar miliona nga shitja e tyre. Një hektar tokë, që mund të blihet për rreth 400 euro, është shitur për rreth 5 milionë euro.
Një numër i konsiderueshëm individësh në Kosovë zotërojnë 50, 100 apo edhe mbi 200 hektarë tokë, ndërsa pagat më të larta në institucionet publike nuk kalojnë 2000 euro në muaj. Ky pasurim masiv i paarsyetuar është një nga shqetësimet kryesore për qytetarët e Kosovës.
Gjithashtu, ka raste ku familjarët e liderëve të lartë politikë janë bërë ndërtuesit më të mëdhenj në vend. Shpesh, kompanitë më të fuqishme mbajnë emra të tjerë, por në realitet, pronarët e vërtetë janë në prapaskenë dhe janë individë të lidhur me politikën.
Një tjetër skandal i madh është manipulimi me statusin e veteranëve të luftës. Sipas ish-presidentit Hashim Thaçi, Kosova kishte rreth 12,000 veteranë të luftës, por në regjistrat e fundit janë përfshirë 48,000 veterana të rremë. Ky manipulim i ka kushtuar shtetit miliona euro, duke ndikuar në buxhetin dhe mirëqenien e qytetarëve.
Një test për seriozitetin e qeverisë
Qeveria aktuale erdhi në pushtet me një mandat të fortë për të luftuar korrupsionin dhe për të konfiskuar pasuritë e pajustifikueshme. Ky ligj është testi i parë madhor për të vërtetuar seriozitetin e saj. Nëse nuk veprohet menjëherë, sidomos duke pasur parasysh afërsinë me zgjedhjet, kjo qeveri rrezikon të humbasë besueshmërinë dhe të konsiderohet si një administratë tjetër që nuk e përmbushi premtimin për drejtësi.
Përfundim: drejtësi apo zhgënjim?
Muajt e ardhshëm do të jenë vendimtarë për të parë nëse qeveria e Kosovës do të veprojë me vendosmëri për të zbatuar këtë ligj. Nëse ligji zbatohet dhe pasuritë e pajustifikueshme konfiskohen, kjo mund të shënojë fillimin e një epoke të re për drejtësinë në Kosovë. Por nëse përdoret si një mjet politik për zgjedhjet, do të jetë një tjetër zhgënjim për popullin e Kosovës.
Për momentin, sytë e qytetarëve dhe të botës janë mbi qeverinë e Kosovës. A do të sjellë ky ligj drejtësinë që populli kërkon, apo do të jetë vetëm një tjetër premtim i parealizuar?
Nga Xhevdet Mazrekaj
