Banka Botërore rriti të hënën parashikimin e saj të rritjes ekonomike për vitin 2022 për gjashtë vende të Ballkanit Perëndimor në 3.4% nga 3.1% më parë, por paralajmëroi se ajo ishte ende e ndikuar nga lufta në Ukrainë dhe inflacioni rezultues dhe ngadalësimi i rritjes globale.
Rritja ekonomike e nxitur nga konsumi dhe investimet private rezultoi të jetë e fuqishme në gjysmën e parë të 2022, ndërsa punësimi arriti nivelet më të larta historike dhe tani është mesatarisht 46%, një rritje prej 3 pikë përqindjeje nga mesi i vitit 2021 me shërbimet që kontribuojnë në rimëkëmbjen e tregut të punës. tha banka në një raport rajonal.
“Ndërsa rritja në gjysmën e parë të vitit 2022 u tregua relativisht e fortë, është e qartë se rajoni tani po shkon drejt një stuhie tjetër”, tha Sanja Madzarevic-Sujster, ekonomiste e lartë e Bankës Botërore.
Banka uli vlerësimin e saj të rritjes për vitin 2023 për Shqipërinë, Bosnjën, Kosovën, Malin e Zi, Maqedoninë e Veriut dhe Serbinë me 0.3 pikë përqindjeje në 2.8%, duke përmendur perspektivat e vazhdimit të inflacionit të lartë, uljes së besimit të konsumatorëve dhe investitorëve, shtrëngimit të kushteve të financimit dhe stresit të zinxhirëve të furnizimit global.
Çmimet e larta të energjisë dhe ushqimeve e kanë shtyrë inflacionin në nivele të papara për shumë vite, duke gërryer fuqinë blerëse dhe besimin e biznesit. Inflacioni i ushqimeve arriti deri në 25% në Bosnjë, Mal të Zi dhe Maqedoninë e Veriut, thuhet në raport.
Banka pret që inflacioni, të cilin e sheh në 10.9% në vitin 2022, të mbetet dyshifror në të gjitha vendet e Ballkanit Perëndimor me përjashtim të Shqipërisë dhe të zbresë në 6.4% në 2023.
Gjithashtu, tregu i punës ka filluar të ftohet, me ngadalësim të punësimit në kushtet e inflacionit të lartë dhe rritjes së pasigurisë.
Banka paralajmëroi për mundësinë që një numër i të varfërve në rajon mund të rritet me 13% për shkak të çmimeve më të larta të ushqimit dhe energjisë, nëse qeveritë nuk veprojnë për të zbutur ashpërsinë e goditjeve të çmimeve.
Politikëbërësit duhet të shtyjnë reformat që do të nxisin rritjen afatmesme me kosto të kufizuara fiskale, duke përfshirë masat për të rritur nivelin e konkurrencës në treg, për të hequr barrierat e hyrjes për biznesin dhe për të rritur mbajtjen dhe riinvestimin midis investitorëve të huaj, thuhet në raport.