Prej shtatorit të vitit që lamë pas, apartamenti i zonjës Drita Hoxha është pa qiraxhinj. Familja që jetonte prej tre vitesh aty, njoftoi që në muajin gusht që do të lironte apartamentin, për t’u shpërngulur në një zonë tjetër më të lirë dhe në një apartament me sipërfaqe më të vogël.
Me përfundimin e muajit janar, mbushen pesë muaj që Drita nuk po gjen qiramarrës të rinj për apartamentin e saj 2+1.
Çmimi i qirasë mujore për këtë apartament është 450 euro. Familja e mëparshme, duke qenë se kishte qëndruar për një kohë të gjatë në atë shtëpi, paguante një qira mujore prej 350 eurosh.
Pasi familja u largua, Drita vendosi që të kryente rregullime të nevojshme, si mobilim të ri dhe rregullim të tualetit në mënyrë që ta rihidhte në tregun e qirasë me çmim më të lartë. Megjithatë, ajo ende nuk ka mundur që ta japë pronën me qira.
Gjatë ditës, apartamentin vijnë e shikojnë shumë të interesuar, nga studentë, familje të vogla, por edhe të huajt nuk kanë munguar, por nuk është arritur në një finalizim transaksioni. Arsyeja kryesore është çmimi i shtrenjtë në raport me kushtet që ofron apartamenti në përgjithësi.
Xheni Jahja, agjente e pasurive të paluajtshme, thotë për “Monitor” se ka shumë raste kur ka një mospërputhje të çmimit që pretendon të marrë qiradhënësi nga prona dhe kërkesës nga qiramarrësi. Drita rriti çmimin pas rregullimeve së apartamentit për të marrë një fitim më të lartë. Mirëpo, për shkak se apartamenti i saj po qëndron për një kohë të gjatë bosh, Drita ka humbur prej qirasë së munguar.
Jahja thotë se shpesh, qiramarrësit nuk e marrin në konsideratë humbjen që ju vjen nga të ardhurat e munguara, për shkak të çmimit të lartë. Nëse do ta mbante qiranë po aq sa e kishte më parë, 350 euro, prona do të ishte dhënë lehtësisht me qira dhe të ardhurat bruto vjetore prej saj do të ishin 4200 euro, ndërsa me qira mujore 450 euro, të ardhurat vjetore, duke zbritur muajt që apartamenti ka qenë bosh, do të ishin 3600 euro.
Jahja thotë për “Monitor” se, përpiqen që t’i këshillojnë pronarët e shtëpive që të jenë më realistë ndaj kërkesës së tregut në segmentin e qirasë.
Aktualisht, Shqipëria renditet e 19 në Europë për kthimin nga qiraja në zonën e qendrës, sipas Numbeo, tregues i cili shprehet si përqindje e qirasë vjetore ndaj çmimit të blerjes së një apartamenti. Sa më i lartë të jetë ky tregues, aq më pozitive është. Për vitin 2019, ky tregues është 4.28%.
Megjithatë, agjentët e pasurive të paluajtshme shpjegojnë se Shqipëria renditet ndër vendet me kthim të ulët të investimit nga qiraja, për shkak të çmimit të lartë të blerjes së një apartamenti, sidomos në qendër.
Genc Zike, nga agjencia Devinf, shpjegon se kjo lidhet ngushtësisht me fuqinë blerëse të qiramarrësve.
Ai shton se në Shqipëri kërkojnë shtëpi në fashën nga 25,000 deri në 30,000 lekë, duke marrë në konsideratë të gjithë zonat e Tiranës.
Ndërsa për sa i përket qendrës, ai thotë se ka një kategori tjetër të qiramarrësve, por që nuk përbën shumicën dërrmuese të tregut.
Kthimi nga qiraja është më i lartë për zonat jashtë qendrës. Sipas Numbeos, ky tregues për 2019 ishte 5.27%, duke e renditur Shqipërinë në vend të 11 në Europë.
Arsyeja kryesore, sipas agjentëve të pasurive të paluajtshme, është së apartamentet në zonat e qendrës kanë një diferencë mjaft të lartë në çmim në raport me apartamentet në qendër. Ndërsa për sa i përket qirasë, diferencat nuk janë aq të larta.
P.sh., kthimi nga investimi, për një apartament 100 m2, që e blen me 1200 euro për metër katror dhe e jep me qira mujore prej 350 eurosh, llogaritur në bazë të vlerës në kohë të parasë, me një interes mesatar prej 3% është 27 vjet, shumë më i lartë sesa niveli optimal prej 12-15 vitesh, kur vlerësohet si e leverdishme të blesh një apartament për ta dhënë me qira.
Kurse një apartament në Unazë që mund ta blesh me 500 euro/m2 dhe e jep me qira për 200 euro në muaj sipas së njëjtës formulë, kthimi është për 19 vjet, pra rreth 8 vjet më pak sesa nga investimi në një shtëpi që e blen dyfish.
Çmimet në Tiranë mbeten të qëndrueshme
Edhe pse segmenti i qirasë është një treg dinamik, sipas agjencive të pasurive të paluajtshme, çmimet e qirave nuk kanë pasur ndryshime të mëdha. Genc Zike, nga Devinf, shpjegon se ndryshimet në çmimet e qirave përgjithësisht lidhen me flukset e kërkesës. P.sh. në shtator kur vijnë studentët, vihet re shtrenjtim në çmimet e qirasë.
Zona e Bllokut vijon sërish të mbetet më e shtrenjta, sipas të dhënave të grumbulluara nga “Monitor” nga ofertat e publikuara nga agjencitë kryesore në vend.
Një apartament deri në 100 metra katrorë jepet për një qira mujore nga 550-650 euro për metër në katror. Ajo çka është interesante për këtë zonë janë edhe ofertat me çmime të larta që i kalojnë 1000 euro. Sipas Zikes, ato janë prona të veçanta që shënjestrohen nga grupe të caktuara, si diplomatët e huaj.
Zonat e dytë për sa u përket çmimeve të larta është zona pranë Radio Televizionit Shqiptar dhe pranë Ambasadës Amerikane, e cila funksionon me të njëjtën logjikë kërkese dhe oferte sikurse në zonën e Bllokut.
Rruga e Kavajës dhe ajo e Durrësit kanë një qira mesatare për apartament që varion nga 400-500 euro. Këto dy rrugë janë në një pozicion strategjik dhe për këtë shkak kanë një kërkesë të lartë, jo vetëm për banim, por edhe për zhvillim aktiviteti biznesi. Në zonën e “Myslym Shyrit”, qiratë mujore variojnë nga 350-450 euro. Ndërkohë që brenda Unazës së Tiranës, për shtëpi që kanë kushtet optimale, çmimi i qirave nuk bie poshtë nivelit të 300 eurove – raporton Monitor.
