“Kur bëhet fjalë për të ardhmen e Ballkanit, diskursi po ngadalësohet drejt ndarjeve të reja në rajon, që është një recetë për paqëndrueshmërinë gjeopolitike” e ka nisur atrikullin e saj The Washington Post.
Ish-kyreministri i Suedisë, Carl Bildt në një intrevistë për prestigjozen amerikane ka rrefyer qendrimin që i ka shprehur kryeministri Edi Rama në lidhje me çështjet e kufijëve Serbi-Kosovë.
“Në një takim me të, Rama ishte i hapur për idenë e Vuçiç”, është shprehur ai.
Gjithashtu ish-kryeministri i Suedisë ka thënë se drejtuesit e politikës serbë dhe shqiptarë kanë hulumtuar mundësinë e zgjidhjes së dallimeve të tyre duke përdorur këmbime territoriale. Ideja e klasifikimit të ndarjeve përmes shkëmbimit të territoreve po qarkullon edhe në qarqet kryesore shqiptare.
“Dështimi i Kosovës mbetet një nga problemet më të vështira në rajon. Nuk ishte zgjidhur nga ndërhyrja e NATO-s në vitin 1999, as nga njohja e vitit 2008 e Kosovës si një shtet i pavarur. Serbia dhe Kosova, çështja e të dy vendeve dhe stabiliteti i rajonit.
Dhe kjo është arsyeja pse ideja e ndarjeve të reja territoriale është shfaqur përsëri. Mund të ketë versione të ndryshme të skemave të tilla. Kosova mund të heqë dorë nga zona e Ibrit, e banuar pothuajse ekskluzivisht nga serbët dhe pastaj të fitojë disa lokalitete kryesisht të banuara në Serbinë Jugore.
Presidenti serb Aleksandër Vuçiç po mendon përgjatë disa prej këtyre linjave, dhe kryeministri shqiptar Edi Rama duket se ka qenë i hapur gjithashtu.
Ata argumentojnë se ata do të jenë tradhëti i serbëve që jetojnë në Kosovë në jug të lumit. Nga serbët e mbetur në Kosovë, shumica jetojnë në jug të Ibrit.
Këto frikë janë pa dyshim të mirëfilltë. Një shkëmbim territorial ka gjasa të ndiqet nga një shkëmbim për të krijuar territore etnikisht homogjene. Kjo nuk është e mundshme.
Do të ishte rreziku i hapjes së Kutisë së Pandoras për sfida të reja në rajon. Mund të rihapte debatin për të ardhmen e Bosnjës. Krerët serbë boshnjakë të ashpër do të mirëpresin rastin.
Shqiptarët janë një pjesë e konsiderueshme e popullsisë. Nëse zonat shqiptare të rajonit më të gjerë fillojnë me një proces këmbimi territorial, ka patjetër ata që kërkojnë këtë arsye. Kjo do të luante seriozisht me zjarr. Por një qëndrim i tillë është i rrezikshëm. Në kohën kur vëmendja duhet t’i kushtohet stabilitetit përpara.
Pa dyshim, duhet të gjendet një kompromis midis Beogradit dhe Prishtinës, Kosovës, për të çuar më tej ambicjet e integrimit evropian dhe atllantik të të dy vendeve. Kjo mund të përfshijë edhe një shkallë më të madhe të decentralizimit në Kosovë edhe në Kombet e Bashkuara.
Ka qenë më shumë se pesë vjet që nga E.U. ndërmjetësoi një marrëveshje që tregon një rrugë drejt marrëdhënieve normale mes dy vendeve, por që atëherë, E.U. dhe U.S. përpjekjet diplomatike janë zbehur. Si pasojë, e cila tashmë është shumë e Ballkanizuar.
Integrimi gradual për Serbinë dhe Shqipërinë në E.U. dhe NATO-ja, të gjitha në bazë të kufijve dhe kufijve ekzistues, është e vetmja rrugë drejt qëndrueshmërisë së stabilitetit në rajon”, shkruan ai.
(E.V/Faxweb.al)
