Në më pak se një shekull me mijëra kompani ajrore janë krijuar dhe më pas kanë falimentuar për shkaqe nga më të ndryshme të tipit, çmimet e naftës, mardhëniet jo të mira me politikën e vendeve ku janë instaluar dhe operojnë, keqmenaxhimit apo edhe humbjeve të mëdha financiare të tyre. Më posht do t’ju rendisim 15 nga kompanitë ajrore të cilat nuk i kanë rezistuar dot ulje-ngritjeve të tregut duke dalë përfundimisht prej tij.
Wow Air
Më 28 mars 2019, Ëoë Air me bazë në Islandë, e njohur për fluturimet e saj me çmime të ulëta mes Europës dhe Amerikës së Veriut, njoftoi se kishte falimentuar duke e mbyllur menjëherë aktivitetin e saj.
Sipas CNN “Wow kishte qenë në telashe financiare, ata kishin tentuar të bashkohen me Icelandair por dështuan.”
Në momentin që bashkimi me Icelandair u shkatërrua, mijëra pasagjerëve iu bllokua fluturimi në të gjithë Evropën.
Megjithëse Wow si kompani, për shkak të marketingut të saj dhe Shefit Ekzekutiv karizmatik si Skuli Mogensen morën shumë lëvizje gjatë qëndrimit tetëvjeçar në treg, linja ajrore është një ndër më të përmendurat për rënien spektakolare të saj nga tregu sesa për arritjet e saj.
US Airways
E themeluar në 1937 si “Aviacioni Amerikan për të gjithë”, kjo kompani pati sukses dhe njihet për historinë e saj prej 6 dekadash në treg, kjo edhe për shkak të ndryshimeve dhe përshtatjeve të bëra me ndryshimet e tregut. Linja ajrore do të ndryshonte disa herë emrat gjatë kohës së saj në treg duke filluar me nga “Aviacioni Amerikan për të gjithë” të riemërohet për herë të parë në “Allegheny Airlines” në 1953, dhe më pas “USAir” në 1979, dhe më në fund në “US Airways” në 1997.
Si US Airways, transportuesi zgjeroi rrjetin e fluturimeve qoftë vendas apo ndërkombëtar, nga shpërndarësit e saj në aeroportet e Charlotte, Philadelphia, Phoenix dhe Uashington DC duke blerë Pacific Southëest Airlines (PSA), Piedmont Airlines dhe dështimin e Trump Shuttle.
Në janar 15, 2009, avioni i USA Airëays 1549 kaloj pranë një situate e cila mund të kishte përfunduar në katastrof, pas uljes së detyruar të bërë në lumin Hudson pas dështimit të motorit nga goditjet e shumta të shpendëve. Të gjithë pasagjerët dhe ekuipazhi mbijetuan në këtë ngjarje, e cila tani quhet “mrekulli në Hudson”.
US Airways u bashkua me American Airlines në 2013, duke formuar linjën ajrore më të madhe në botë, me fluturimin përfundimtar të quajtur US Airëays, mirëpo do të shkatërrohej në prill 2015.
Continental
Historia e kontinentalit filloi në vitin 1937 kur “Varney Speed Lines” erdhën me një qëllim të ri në treg duke ndryshuar brandin e tyre nga postë ajrore në transportim pasagjerësh.
Kompania ishte përgjegjëse për shumë risi në linjën e transportit ajror duke thyer rekorde për kohën si p.sh, Punësimin e pilotit të parë afrikano-amerikan për të punuar dhe bërë karrier në një kompani të tillë në 1963, inagurimin e rrugëve që lidhin ishujt në të gjithë Paqësorit në 1968, ndjekja e trajektores për deri në Neëark në Hong Kong, 2001, për më pak se 16 orë, si dhe ofrimi i mbështetjes 24 orëshe me internet në 2009.
Me seli në Hjuston dhe me shpërndarës të tjerë në Cleveland, Neëark dhe Guam, Continental fluturoi derisa u bashkua me United Airlines në 2012.
Midwest Airlines
Kjo linjë ajrore, e themeluar në vitin 1984 dhe me rrugë në të gjithë vendin, kryesisht nga qendrat e Milwaukee dhe Kansas City, pushoi së ekzistuari në fund të vitit 2010, kur u bashkua me Frontier Airlines.
Nga vitet 1990 deri në fillim të viteve 2000, Midwest ndryshonte nga konkurrentët duke vazhduar të ofruar vakte të ngrohta ushqimi ndërkohë që kompanitë e tjera po mundoheshin ta hiqnin nga lista këtë lloji shërbimi.
Çokollata e famshme me biskota e pjekur dhe e shërbyer e ngrohtë në çdo fluturim Midwest, filloj të huazohej si ide edhe nga linjat e tjera ajrore si Frontier ndërsa kjo kompani ajrore e ndërpreu shërbimin e saj në 2012.
ATA Airlines
Fillimisht nisur si kompani çarterash në 1973, ATA filloi operacionet e planifikuara në 1986 me fluturime nga Midëest në Florida, duke shërbyer në rrugët e pushimeve që si përfundim do të bëheshin specialiteti i linjës ajrore pavarësisht një eksperimenti të shkurtër me fluturimet ndërkombëtare.
Aeroportet Indianapolis dhe Chicago-Midëay shërbyen si shpërndarësa të ATA. Pas efekteve ekonomike të shtatorit 11, 2001, linja ajrore pësoi një rënie financiare, derisa deklaroi falimentimin dhe ndërpreu operacionet në 2 prill 2008.
Gjatë falimentimit, Southëest Airlines hoqi markën ATA, aksesin e saj në Aeroportin LaGuardia dhe certifikatën e operimit për 7.5 milion dollar.
TWA
TWA si kompani ishte një mbetje e ditëve të lavdishme të Trans World Airlines mbetet në aeroportin JFK të Nju Jorkut, shpërndarësja transatlantike e linjës ajrore, ku udhëtarët u nisën dhe arritën përmes terminalit “TWA Flight Center” të projektuar nga Eero Saarinen.
Aloha Airlines
Fundi i Luftës së Dytë Botërore dhe blerja e një aeroplani të tepërt ushtarak çuan në krijimin e 1946 të Aloha Airlines, që operonte fluturime mes kontinentit të SHBA dhe Hawaii, dhe në ishujt e tjerë të Paqësorit.
Aloha ishte konkurrenti kryesor i Hawaiian Airlines, por kjo luftë e drejtë me këtë linjë ajrore e çuan Aloën të deklarojë falimentimin dhe për të ndaluar fluturimet në 2008.
Kingfisher Airlines
Udhëtarët në Indi mund të njihen me markën e birrës Kingfisher, por emri (dhe kompania mëmë e birrës) gjithashtu hynë në biznesin ajror, me fluturimet e Kingfisher Airlines që filluan fluturimet rreth Indisë në 2005.
Shërbimi i saj ndërkombëtar, në Londër, paraqiste një bar të klasit të parë, me sistemet argëtuese të top-of-line dhe jastëkët me madhësi të plotë edhe në ekonomi.
Humbjet e rënda financiare të vazhdueshme çuan Kingfisher në prag të falimentit disa herë, përpara se ajrore të detyrohej të falimentonte si linjë ajrore në 2012 kur India pezulloi licencën e saj dhe ngriu llogaritë e saj për mospagimin e taksave.
Merrni një turne të rrallë të kabinës Airbus A220-300 me pilotin kryesor të Air Baltic, Gerhard Ramcke.
Eos Airlines
Eos Airlines është kompania më jetëshkurtër, e cila ekzistonte vetëm nga 2004 në 2008. Kjo kompani ishte një transportues i të gjitha klasave të biznesit që fluturonte me 48-vende Boeing 757s midis New York-JFK dhe Aeroportit Stansted të Londrës.
Ishte një lider i trendit, duke u paralajmëruar humbje të gjitha linjave ajrore transatlantike të të gjitha premiumeve që filluan në mes të 2000s, si L’Avion, MAXJet dhe Silverjet. Para se Eos të zgjeronte fluturimet e saj të bizneseve në destinacione të tjera amerikane, evropiane dhe madje edhe në Amerikën e Jugut, linja ajrore papritur u rrëzua në falimentim.
Primera Air
Primera mban titullin deri tani si kompania që ka pësuar dështimin më fatal që mund të ekzistojë, por linja ajrore ka ekzistuar që nga 2003 dhe ishte një operacion i suksesshëm i kartës përpara se të drejtonte fluturime të planifikuara me kosto shumë të ulët, kryesisht në rrugët evropiane të pushimeve.
Përpjekja e Primerës për të ofruar fluturime transatlantike në mes të Shteteve të Bashkuara dhe Europës, në prill 2018, u zhduk për shkak të problemeve që pati kompania e cila do të falimentonte në tetor 2, 2018.
Monarku Airlines
Primera nuk është e vetmja linjë ajrore e cila dështoi papritmas. Linja ajrore dështoi në përvjetorin e saj të 20 ishte Monarch Airlines, në tetor 2, 2017.
Buxheti i linjës britanike, i themeluar në 1967, fluturoi pushuesit në pikat e nxehta të turizmit në Evropë, si dhe në Izrael.
Vështirësitë financiare e detyruan Monarkun që të kërkonte fonde dhe, megjithë dhënien e disa investimeve nga Boeing në 2016, linja ajrore bllokoi rreth 110 mijë pasagjerë në mes të rrugës, të cilët më vonë u riatdhesuan përmes linjave të tjera ajrore në një operacion që kushtonte £ 60 milion ($ 78 milion).
Air Berlin
E themeluar nga amerikanët në 1978, Air Berlin filloi fillimisht fluturimet e si çarter pushimesh nga Berlini Perëndimor në destinacionet e pushimeve mesdhetare. Ribashkimi gjerman e pa zgjerimin e shpejtë të linjës ajrore dhe Air Berlin u bë një nga transportuesit më të mëdhenj evropianë.
Planet e ardhshme dhe zgjerimi mbështeteshin në fundin e operacioneve në aeroportin e ri të Brandenburgut të Berlinit, i cili fillimisht duhej të hapet në 2011 por pati vonesa dhe tani nuk pritet të hapet, nëse jo, deri në 2020.
Air Berlin është në biznesin e fluturimeve ajrore gjatë disa viteve dhe, me humbje të qëndrueshme financiare, më në fund fluturonte përfundimisht në tetor 2017.
Pan Am
Restoranti Pan Am Experience merr “pasagjerët” në kulmin e 70s të linjës ajrore të plotë me një vakt katër kursesh.
Pan Am, i shkurtër për Pan American World Airways, është një linjë poste ajrore nga Florida në Kubë dhe e kundërta duke filluar në 1927, e cila më pas do të kthehej në linjën ajrore më të madhe në botë dhe një inovator industri deri në rënien e saj në 1991.
Krizat e naftës, rrëmbimet e fluturimeve ajrore dhe sulmet, dhe pengesat e tjera operative detyruan Pan Am të kalonte disa probleme financiare, deri sa falimentoi në 4 dhjetor, 1991. Delta pagoi $ 1.39 miliard për të blerë pasuritë e Pan Am.
TED
Kur linja ajrore me kosto të ulët u ngrit në Shtetet e Bashkuara në mesin e viteve 2000, SHBA ndjeu presionin për të provuar dorën e vet dhe kështu formoi Ted. Linja ajrore filloi të fluturonte në të gjithë ekonominë Airbus A320 në 2004, me një qendër në Aeroportin Ndërkombëtar të Denver.
Argëtimi gjatë fluturimit në fluturimet Ted u kufizua në “Tedevision” dhe “TedTunes”. Konkurrentët kryesorë të Ted ishin Frontier Airlines dhe eksperimenti i ngjashëm me Delta me kosto të ulët, Song. TED zgjati deri në vitin 2009 kur operacionet u kthyen në SHBA.
Virgin America
I njohur për ndriçimin e gjallë të kabinës, personalitetin e çuditshëm dhe dëshirën për të ofruar një opsion elegant në udhëtimin ajror të SHBA, Virxhinia Amerikane ka marrë shumë çmime ajrore gjatë dekadës së ekzistencës së saj.
Edhe pse kreu i Virgin Group, Richard Branson ishte vetëm një pronar i pakicës, marifetet e tij të kombinuara me qasjet inovative të marketingut shpesh kapën majat. Të gjithë u mërzitën kur Alaska Airlines ia doli në blerjen e kësaj linje ajrore duke sjell dhe mbylljen e fluturimeve të Virgin America më 24 prill 2018.
Discussion about this post