Ballafaqimi me oficerët e zbatimit të ligjit do t’ju ndodhë në një moment ose në një tjetër, edhe nëse nuk keni shkelur ndonjë ligj, dhe është e rëndësishme të njihni të drejtat tuaja dhe se si duhet të silleni nëse e gjeni veten në një situatë të diskutueshme.
Çfarë duhet të bëj nëse oficerët e zbatimit të ligjit më ndalojnë në rrugë?
Ju keni të drejtë të heshtni. Kjo do të thotë që ju mund të refuzoni t’i përgjigjeni pyetjeve të tyre. Duhet t’ja thuash me zë të lartë punonjësi të policisë. Por kjo nuk do të thotë që ju mund t’u ktheni shpinën atyre.
Ju duhet t’u përgjigjeni pyetjeve në lidhje me emrin tuaj dhe ku jetoni. Sa më shpejt që jepni këtë informacion, pyesni: “A jam i lirë të shkoj?” Nëse oficer i policisë thotë “Po”, atëherë mund të largoheni.
Nëse jeni një turist që viziton një vend tjetër, gjithmonë mbani një kopje të pasaportës suaj ose ndonjë letërnjoftimi tjetër, një kopje të vizës ose kuponit tuaj turistik dhe kartën e biznesit të hotelit tuaj.
Qëndro i respektueshëm në çdo kohë dhe mos harroni se prekja e një oficeri të policisë është gjithmonë një ide e keqe, madje edhe në një mënyrë miqësore ose si pjesë e një shakaje.
Të kontaktoheni dhe të merreni në pyetje nga policia nuk do të thotë që jeni i dyshuar ose se keni kryer një krim. Ata kanë autoritetin të vijnë tek ju dhe të bëjnë pyetje. Por nëse ata nuk ju lejojnë të largoheni pasi u kërkoni atyre atëherë ata dyshojnë se keni kryer një krim.
A duhet t’u përgjigjem pyetjeve të parashtruara nga zyrtarët e zbatimit të ligjit?
Jo, ju keni të drejtë të heshtni. Ju kurrë nuk do të dënoheni se nuk i dhatë përgjigje një pyetjeje. Në fakt, para se të pranoni t’i përgjigjeni çdo pyetjeje, së pari konsultohuni me një avokat. Thjesht thuaj “Unë dua të flas me avokatin tim”. Mbajeni mend, vetëm një gjykatës mund t’ju detyrojë t’i përgjigjeni pyetjeve në gjykatë.
Çfarë duhet të bëj nëse më kërkohet të largohem nga një vend publik?
Nëse ju kërkohet të largoheni nga një vend publik nga punonjësit e policisë, ata dyshojnë se ju:
Mund të bëhëni shkas për një konflikt, duke prishur paqen
Jeni i pirë dhe mund të jetë e rrezikshme për njerëzit rreth jush
Mund të shkaktoni lëndim ose dëmtim të pronës së dikujt
Jeni i pastrehë
Keni probleme mendore
Nuk duhet të jetë në formë të shkruar.
Ka disa përjashtime: policia nuk mund t’ju urdhërojë të lëvizni nëse po protestoni kundër disa çështjeve politike ose të merrni pjesë në një grevë papunësie.
Po nëse oficerët e zbatimit të ligjit më ndalojnë në makinën time?
Qëndroni brenda makinës, qëndroni të qetë dhe jini të sjellshëm.
Mbani duart mbi timon, kështu që policia mund t’i shohë ato në çdo kohë.
Mos e hapni plotësisht dritaren tuaj.
Tregoni dokumentet tuaja, të tilla si patentë shoferi, leje qarkullimi, kolaudimi dhe sigurimi i automjetit nëse oficer i policisë kërkon t’i shohë ato.
Dilni nga makina vetëm nëse ua kërkojnë oficerët.
Përgjigjuni vetëm atyre pyetjeve të cilat kanë lidhje me arsyet e ndalimit të automjetit tuaj.
Refuzoni t’i përgjigjet pyetjeve për të gjitha temat e tjera. Thuaje me zë të lartë.
Pse policët e prekin makinën tuaj kur ju ndalojnë?
Oficerët e policisë duan të lënë shenjat e gishtave të tyre mbi të. Gjurmët e gishtave të mbetura në makinë mund të provojnë se oficeri në të vërtetë ka kontaktuar me automjetin dhe ka pasur një takim me një shofer të caktuar. Në rast emergjence, shoferi mund të gjendet për shkak të gjurmëve të gishtërinjve të mbetur në makinën e tij.
Në ditët e sotme shumica e automjeteve të policisë kanë pajisje në bord dhe policët nuk kanë nevojë të lënë shenjat e gishtërinjve të tyre si një provë e takimit.
Çfarë ndodh nëse keqtrajtoheni nga oficerët e zbatimit të ligjit?
Shkruani numrin e matrikullës së oficerëve, emrin e tyre, ose ndonjë informacion tjetër identifikues. Zyrtari policor është i detyruar t’i përgjigjet këtyre pyetjeve.
Mundohuni të gjeni dëshmitarë dhe të merrni emrat dhe numrat e telefonit.
Nëse jeni i lënduar, kërkoni kujdes mjekësor, merrni fotografi të lëndimeve dhe kopjoni të gjitha dokumentet e mjekut.
Thirrni një avokat. Ju gjithashtu duhet të parashtroni një ankesë kundër zyrtarit të zbatimit të ligjit përgjegjës për keqtrajtimin.
Çfarë duhet të bëj nëse më kërkohet ryshfet?
Mos pranoni të paguani një ryshfet.
Pranoni gjobën nëse ekziston një arsye e vërtetë për të.
Shumica e punonjësve të policisë që inkurajojnë ryshfet do të sigurohen që ju nuk mund ta shihni numrin e tyre të distinktivit ose emrin e tyre. Nëse mund ta shihni këtë informacion identifikues, shkruajeni.
Kushtojini vëmendje çdo targe të dukshme ose vendndodhjen e një postblloku – ky informacion mund të ndihmojë në identifikimin e oficerit më vonë.
Mos u grindni, mos bëni kërcënime, ose sfidoni oficerin.
Qëndro i sjellshëm dhe i respektueshëm në çdo kohë.
Largohuni dhe denoncojeni incidentin më vonë.
Çfarë duhet të bëj nëse policët vijnë në shtëpinë time?
Mos e hapni derën.
Pyetni prapa derës nëse kanë një urdhër.
Nëse përgjigjja është jo, mos i lini ata brenda shtëpisë tuaj dhe mos i jepni përgjigje asnjë pyetjeje. Thjesht thoni: “Nuk dua të flas me Ju.”
Nëse zyrtarët konfirmojnë se kanë një urdhër, sigurohuni që ta shihni atë para se të hapni derën. Kërkojuni që ta ulin atë nën derë ose t’ua tregojnë atë në ndonjë mënyrë tjetër, në mënyrë që ta lexoni pa hapur derën tuaj të përparme.
Nëse keni dalë jashtë, mbyllni derën prapa jush dhe kërkoni të shihni urdhërin.
Sigurohuni që urdhër-kërkimi të përmbajë emrin e gjyqtarit, emrin dhe adresën tuaj të plotë, datën e lëshimit, vendin për t’u kontrolluar, përshkrimin e çdo sendi që kërkohet dhe emrin e institucionit që kryen kontrollin.
Kontrolloni nëse ka ndonjë gabim në urdhër dhe tregojuani atyre oficerëve nëse shihni ndonjë.
Mos u pajtoni me kontrollin nëse gjeni disa gabime, por asnjëherë mos pengoni ose kundërshtoni nëqoftëse oficerët vendosin të bëjnë një kontroll.
Telefononi avokatin tuaj sa më shpejt të jetë e mundur.
Pyesni nëse mund të shikoni procesin e kontrollit; nëse ju lejohet, ndiqini ata dhe shikoni me kujdes.
Shkruani çdo informacion identik në dispozicion: emrat, numrat e distinktivave, tabelat e makinave, emri i komisariatit, kontrolloni nëse të gjithë oficerët janë nga i njëjti komisariat, vini re nëse marrin ndonjë gjë.
Gjeni dikë që të jetë dëshmitari juaj për kryerjen e këtij kontrolli.
A munden policët e zbatimit të ligjit të më kontrollojnë mua, shtëpinë time, makinën time, ose çantën time?
Jo, jo nëse nuk u jepni atyre lejen tuaj. Nëse nuk doni që ata të kontrollojnë makinën tuaj, çantën tuaj ose sendet tuaja, ju duhet të thoni me zë: “Unë nuk pajtohem”.
Po, nëse oficeri ligjërisht lejohet ta bëjë këtë, p.sh. ka një urdhër.
Po, nëse ata kanë “kauzë të mundshme” të besojnë se ju keni qenë i përfshirë në një krim ose keni prova të një krimi në qese, veturë ose në sendet tuaja.
Nëse po futem me dokumente të vlefshme të udhëtimit, a mund të më ndalojnë dhe të më kërkojnë oficerët e zbatimit të ligjit?
Nëpunësit doganor kanë të drejtë të ndalojnë, arrestojnë dhe kontrollojnë çdo person ose send.
Ekzaminuesit kanë autoritetin për t’ju ndaluar dhe për të kryer një kontroll për ju ose çantat tuaja. Por ju nuk mund të përzgjidheni për një kontroll personal vetëm për shkak të kombësisë tuaj, racës, gjinisë, fesë ose përkatësisë etnike.
Nëse nuk jeni shtetas, duhet të mbani kartën tuaj të gjelbër (greencard/permesso) ose dokumente të tjera të vlefshme të emigracionit në çdo kohë.
A munden zyrtarët e zbatimit të ligjit të kontrollojnë skedarët në laptopin tim në aeroport?
Po ata munden. Dhe atyre u lejohet të bëjnë kopje të informacionit që gjendet në skedarë. Nëse jeni shënuar për një kontroll të tillë, shkruani emrin e personit që e kryen atë dhe emrin e komisariatit së tij. Ju këshillojmë që të regjistroni një ankesë me atë komisariat për të ditur arsyen e kërkimit.
Nëse unë jam në një aeroplan, a mund të më marrë në pyetje një punonjës ajror ose të më kërkojë të zbres nga avioni?
Piloti i një aeroplani ka të drejtë t’ia mohojë të drejtën e fluturimit një pasagjeri në qoftë se ai beson se pasagjeri është një kërcënim për sigurinë e fluturimit, p.sh. pasagjeri është i dehur dhe agresiv dhe mund të jetë i rrezikshëm për udhëtarët e tjerë, si dhe për ekuipazhin.
Çfarë duhet të bëj nëse unë jam dëshmitar i një krimi?
Mbroni veten. Largohuni, thirrni për ndihmë ose fshihuni. Bëni atë që është e nevojshme për të mbajtur veten nga rruga e dëmit.
Kontrolloni nëse dikush ka nevojë për ndihmë dhe thirrni numrin e urgjencës për të raportuar krimin dhe për të thirrur ndihmën mjekësore dhe të zbatimit të ligjit.
Mos prekni ose mos lëvizni asgjë: mund të dëmtoni ose të kompromentoni provat kritike.
Përqendrohu në atë që po ndodh përreth. Kushtojini vëmendje dhe vëreni njerëzit, modelin e automjeteve dhe numrave të licencave, ose ndonjë detaj tjetër dallues, nëse është e mundur.
Bëni foto ose video.
Kur të arrijë policia, shpjegoni atë që keni dëshmuar dhe u përgjigjeni të gjitha pyetjeve në mënyrë të sinqertë. Policia nuk mund të detyrojë askënd të bëjë një deklaratë. Megjithatë, ata mund të marrin një urdhër-thirrje – një dokument që thotë se duhet të paraqitet në gjykatë ose të jepni dokumente të caktuara në gjykatë me kërkesë të palës.
Çfarë duhet të bëj nëse më duhet të marr ndihmë nga policia?
Në rast urgjence, thirrni numrin e urgjencës. Sigurohuni që ta keni atë në listën e kontakteve tuaja.
Në çdo situatë tjetër, një krim i tillë i kaluar ose nëse askush nuk është në rrezik të menjëhershëm, duhet të telefononi departamentin tuaj të policisë lokale.
Për ta përmbledhur, ekzistojnë disa rregulla të arta: qëndroni të qetë dhe të respektueshëm në çdo kohë, mos u grindni me ose prekni një oficer policie dhe gjithmonë thoni me zë nëse nuk jeni dakord.
Burimi:
