Të folurit dhe artikulimi i papritur i paqartë janë dy simptoma tipike të një goditjeje.
Shtrembërimi i gojës dhe i fytyrës tregon gjithashtu një dëmtim të rëndë të trurit. Dobësia e papritur e muskujve në një krah ose këmbë me vështirësi në ecje, mpirje ose humbje e ndjeshmërisë në gjysmën e trupit, marramendje e papritur, paqëndrueshmëri, shikim të paqartë dhe në disa raste një dhimbje koke e papritur dhe jashtëzakonisht e rëndë janë simptoma shtesë që mund të sinjalizojnë vendosjen e një goditje ishemike ose hemorragjike.
Cili është hapi i parë që bëjmë nëse dyshojmë për një goditje në tru?
Reagimi i vetëm korrekt është transferimi i menjëhershëm dhe pa asnjë vonesë i pacientit në spitalin më të afërt me staf dhe pajisje të përshtatshme, i cili siguron hetim të shpejtë diagnostikues dhe ndërhyrje terapeutike.
Ne nuk japim verbërisht asnjë ilaç dhe nuk humbim kohë duke pritur për të parë përparimin e simptomave, duke shpresuar për përmirësim. Ne nuk presim që një mjek të vizitojë pacientin. Telefonojmë EMS-në dhe, nëse ka ndonjë vonesë, e çojmë pacientin në spital, që të mos humbasë koha e çmuar.
Çdo goditje duhet të trajtohet si një incident jashtëzakonisht urgjent, siç është rasti, për shembull, në rastet e infarktit të miokardit.
A ka një trajtim efektiv për goditjet në tru?
Tromboliza me administrimin intravenoz të Alteplase ka qenë trajtimi më i përhapur i infarktit ishemik akut për dy dekada . Është vlerësuar se më shumë se 30% e pacientëve mund të trajtohen në këtë mënyrë me perspektiva të mira shërimi. Opsionet terapeutike janë përmirësuar dukshëm me futjen e trombektomisë mekanike në pacientët me goditje në tru për shkak të mbylljes akut të arterieve të mëdha cerebrale. Metoda tregon efikasitet të shkëlqyer dhe prek më shumë se 10% të të gjithë pacientëve. Në fakt, kombinimi i trombolizës intravenoze me trombektominë pasuese duket se ka rezultate edhe më të mira.
Pacientët me goditje akute në tru duhet të shtrohen në spital për të paktën disa ditë në kushte të kujdesit të shtuar në njësi me staf të përshtatshëm. Në këtë mënyrë, ndërlikimet shmangen ose trajtohen menjëherë, duke përmirësuar rezultatin klinik të pacientëve dhe duke shkurtuar kohëzgjatjen e përgjithshme të qëndrimit të tyre në spital.
Cili faktor ndikon në efektivitetin e trajtimit?
Faktori përcaktues për rezultatin e çdo rasti të goditjes është koha që kalon nga fillimi i simptomave deri në fillimin e ndërhyrjes së duhur terapeutike. Për trombolizën intravenoze, afati kohor i sigurt është deri në 4.5 orë. Indikacionet për trombektominë mekanike ekzistojnë brenda 6 orëve nga fillimi i goditjes për shkak të mbylljes së një arterie të madhe cerebrale. Në kushte strikte dhe në një numër të vogël pacientësh, trombektomia mekanike mund të tentohet deri në 24 orë pas fillimit të simptomave. Në përgjithësi, megjithatë, zbatohet rregulli “sa më shpejt aq më mirë”.
A mund ta parandalojmë goditjen në tru?
Aq sa të rëndësishme janë njohja e saktë dhe e hershme e simptomave të një goditjeje dhe ndërhyrja terapeutike sa më e shpejtë, aq më shumë dhe ndoshta më e rëndësishme është parandalimi!
Monitorimi dhe rregullimi i presionit të gjakut, kontrolli i niveleve të sheqerit dhe kolesterolit, ndalimi i pirjes së duhanit, ushtrimet e rregullta fizike dhe humbja e peshës janë hapat më të rëndësishëm në këtë drejtim. Zbulimi i fibrilacionit atrial tek të moshuarit dhe antikoagulimi i duhur mund të parandalojë gjithashtu goditjet serioze. Apnea e gjumit është një faktor shtesë rreziku rëndues që duhet të kontrollohet.
Në çdo rast, monitorimi i rregullt mjekësor dhe marrja e vazhdueshme e ilaçeve të duhura janë absolutisht të nevojshme. Komunikimi dhe bashkëpunimi korrekt mes pacientit dhe mjekut janë garancia për parandalimin më të mirë të mundshëm.
