Nga Mithat Havari
“Pardesya e zezë maksi”!.
Veshur pardesyn e zeze “maksi” , dale me mikun tim Luan Sollaku piktor nga Kruja ish i denuar i ndergjegjes .
Ishte viti 1977 shekulli i 20 !.
Historia qe do ju rrefej eshte e jetuar , aq sa tragjiko komike , aq e dhimbeshme njeherazi , per nje 27 vjeçar te asaj epoke te erret qe kish emrin diktature .
Arsyeja qe me ktheu kujtesen e kesaj ngjarje u be nje im kusheri imi qe jeton prej shume vitesh ne Itali .
Para 20 ditesh ky me telefonon duke me vene ne dijeni se xhaxhai i tij S.H , por dhe kusheri imi , mesues ne pension ishte i semure dhe ne kete kontekst kerkoi nga ana ime mundesin per ta ndihmuar ne Tirane me njohjet e mia , per t’ju neneshtruar nje operacioni te veshtire .
Pasi mbaroi fjalen , i thash :, perse nuk me thote vet Selmani ?!.Jo vetem qe jemi gjak si i thone fjales , por une i detyrohem dhe moralisht .
Perse si eshte histori pyeti Çimi ?.
Po ta tregoj ja ktheva .
Ishte viti 1977 ne mos gabohem .
Diktatura komuniste ndodhej ne gjendje te rende ekonomiko politike .
Ishin ftohur mardheniet me Kinen “moter” , udheheqesi i shquar marksist leninist E. Hoxha ishte i zemeruar me Mao Ce Dunin se ky i fundit kishte takuar presidentin Amerikan Riçard Nikson dhe sipas trurit te tij te semure Kina popullore kishte tradhetuar ideologjine Marksiste Leniniste .
Ne keto kushte per te focuar pushtetin e tij diktatori , filloi te jepte direktiva te forcohej lufta e klasave dhe te goditej armiku imagjinar me te gjitha format e menyrat .
Pikerisht per kombinatin metalurgjik te Elbasanit ku une punoja me specialistet Kineze dhe kisha mardhenie te shkelqyera me ta , udheheqesi dhe ideologu yne nxorri “buletinin jeshil” vetem per kombinatin metalurgjik , i cili u punua ne te gjitha organizatat baze te partise .
Ne ate buletin sh.Enver kerkonte qe te largoheshin te gjith drejtuesit , nga inxhinere e deri tek specialistet e thjeshte qe kishin probleme me rregjimin e qe partia i quante “armiq te klases” kjo kategori duhej te largohej dhe ne vend te tyre te emeroheshin njerezit “tane” e citoj fjale per fjale dhe pavarsisht se ata nuk do ishin aq te afte sa specialistet e deklasuar , mjafton qe kombinati te ishte ne duar te sigurta ne duart e partise .
Menjehere filloi reprezalja , larguan ing.Kujtim Daklin , Astrit Pustinen dhe qindra specialiste ardhur nga rrethet .
Larguan dhe mikun tim nga Kudhesi i Himares Stelo Tata nje djale i shkelqyer , saldator me patente dhe e transferuan ne Fierz ku po ndertohej hidrocentrali .
Ato dite te frikeshme me takon nje miku im elektriçist nga Selenica qe s’ja kujtoj dot emrin dhe me tha se isha ne listen e zeze .Ç’thua more , ç’eshte kjo liste e zeze dhe perse po me largojne ?.
Nuk e di vazhdoi miku im , ndoshta e dinte ,por nga frika nuk me tregoi .
Interesohu se nuk behet shaka .Pastaj me pyeti , ke ndonje gje ne biografi ?.
Jo ju pergjigja , kuptohet nuk i thash te verteten .Perse me pyete per biografin vazhdova une …Po ja ka derguar sh Enver nje broshure ku kerkon te largohen te gjith te deklasuarit me shkak dhe pa shkak. E falenderova mikun tim gjithsesi .
U largova i trishtuar ne hallet e mia dhe po mendoja kujt ti kerkoja ndihme .
S.H kusheriri im nga Dukati kishte ardhur ne kombinat te bente stazhin e partis tre vjet duke punuar si puntor i thjesht .
Menjehere me shkoi mendja tek njeriu im , cilin kisha tjeter ishim jabaxhinj pa njerez .
E takova pas dite dhe i tregova situaten ne te cilen ndodhesha .
Po perse me pyeti çfare kane me ty , ç’ke bere ?!.Asgje ju pergjigja , une jam korrekt ne pune .
Mire ma ktheu kusheriri im do shkoj neser tek Vehbi Maksuti ish sekretar i pare i partise ne kombinatin metalurgjik.
Ndersa une prisja me ankth pergjigjen , kandidati i partise shkoi ne zyre tek Vehbiu .
Pasi e sqaroi perse i kishte kishte shkuar ne takim sekretarin e pare te kombinatit , ky i fundit vetull ngrysur me koken poshte mbi tavoline sikur kishte boten mbi kurriz , i tha Selmanit .
Po eshte e vertet Mit’hat Havari eshte ne listen e zeze per tu larguar .
Po ç’ka bere perse po e largoni , ai eshte kusheriri im etj etj..
Vehbiu i tha : nje nga arsyet eshte se ai mban veshur nje pardesy “maksi” .
Ç’eshte pardesya maksi , e pyeti tere kersheri kusheriri im ?!.
Ka nje pardesy te zeze te gjate poshte gjurit ..Selmani buzeqeshi hidhur dhe aty per aty ja ktheu pergjigjen .
Nuk me duket argument kjo qe sapo me that , eh mbase ka dhe ftohet , kjo era e Krastes se Elbasanit te than duar e kembe .
E lini djalin rehat ç’jane keto gjera , cic mice , ai eshte dhe i dekoruar per pune te lavderueshme .
Pasi u mendua pak sekretari i partise i gjendur dhe para argumentash inteligjente te Dukasit qe me kete vlere njerezore lindin , i tha qetesisht .
Mire Selman , ja po ja fshij emrin , por te lutem mos e bisedo me njeri , se jane me zarar keto pune .Thuaj atij djalit te mos e veshi ate pardesyn e gjate , e te shoh punen e tij .
Duket qe kishte respekt per kandidatin e partis ardhur nga Vlora , normal njerez te ndershem e njerez te punes rraca jone Havari.
Une prisja aty rrotur godines se partise .
Im kusheri u çfaq para meje i buzeqeshur dhe pa me lene mua ta pyesja me tha :.” Hajde se u mbyll ajo pune por mos e vish me ate dreq pardesye dhe ashtu bashke si vellezer shkuam e pime diçka nuk me kujtohet kane kaluar rreth 41 vjet qysh at’here.
Pasi mbarova se treguari historine kusheririt ne Itali , i kerkova nr e telefonit te “mbrojtesit” tim , mesuesit ne pension tashme S.H.
Ate çast i telefonova , e pyeta per shendetin etj .
Pasi disa ditesh ai erdhi ne Tirane dhe nen kujdesin e pr.dr Mustafa Xhanit me ekipin e tij te shkelqyer , mesuesi u operua me sukses dhe dje u kthye ne shtepin e tij ne Dukat .
Kete histori ja rrefeva dhe dr.Xhanit ne zyren e punes se tij .
Kjo i thash dr.Xhanit eshte nje arsye me shume , kjo eshte jeta duhet te jemi mirenjohes ndaj njerezve qe na kane qendruar prane ne ditet e veshtira qe kemi kaluar .
Doktorri buzeqeshi çilter dhe me falenderoi per gjestin e kryer nga ana ime , anasjelltas faalenderova dr Xhanin per impenjimin dhe punen e shkelqyer ne kryerjen e operacinit te kusheririt tim .
U ndava me te plot respekt e mirenjohje .Kjo Shqiperi ka njerez te mrekullueshem pa fund .
Ps:.Kjo eshte pardesya e zeze e famshme qe desh me largoi nga puna dhe enderrat e mia te moshes !.
Jam me mikun tim te hershem piktorin Luan Sollaku nga Kruja ish i burgosuri i ndergjegjes !
(B.H/Faxweb)