Miliarda dollarë do të nevojiten për të rindërtuar Gazën pas luftës Izrael-Hamas, sipas vlerësimeve të Kombeve të Bashkuara.
Një armëpushim midis dy palëve ndërluftuese hyri në fuqi dje, të dielën, për të ndalur luftën 15-mujore që ka rrafshuar Rripin e Gazës dhe ka ndezur Lindjen e Mesme.
Më poshtë është një vlerësim i shkatërrimit në Gaza nga lufta që shpërtheu pas sulmit të armatosur të befasishëm të Hamasit ndaj Izraelit më 7 tetor 2023 dhe hakmarrjes izraelite që pasoi.
Sa janë humbjet?
Sulmi i Hamasit ndaj Izraelit ka marrë jetën e 1200 njerëzve, sipas vlerësimeve izraelite. Hakmarrja izraelite ka vrarë më shumë se 46,000 njerëz, sipas ministrisë së shëndetësisë të Hamasit.
Sa kohë do të duhet për të hequr mbeturinat?
Një vlerësim i Kombeve të Bashkuara të publikuar këtë muaj sugjeroi se heqja e më shumë se 50 milionë tonë mbeturinave të shkaktuara nga bombardimet izraelite ka të ngjarë të marrë 21 vjet dhe të kushtojë më shumë se 1.2 miliardë dollarë.
Mbeturinat besohet të jenë të kontaminuara me asbest dhe disa kampe refugjatësh të prekur gjatë luftës dihet se janë ndërtuar me asbest.
Mbetjet njerëzore mund të gjenden gjithashtu në rrënojat. Ministria palestineze e Shëndetësisë vlerëson se 10,000 trupa janë zhdukur pasi janë shtypur nga mbeturinat. Një zyrtar i Programit të Kombeve të Bashkuara për Zhvillim (UNDP) tha dje se zhvillimi në Gaza është kthyer 69 vjet pas për shkak të luftës.
Sa ndërtesa janë shkatërruar?
Rindërtimi i shtëpive të shkatërruara në Gaza do të zgjasë të paktën deri në vitin 2040, por mund të duhen dekada, sipas një raporti të Kombeve të Bashkuara të publikuar vitin e kaluar.
Dy të tretat e infrastrukturës së paraluftës në Gaza – më shumë se 170,000 ndërtesa – janë shkatërruar ose rrafshuar, sipas shifrave të publikuara në dhjetor nga qendra satelitore e Kombeve të Bashkuara UNOSAT.
Kjo korrespondon me afërsisht 69% të numrit të përgjithshëm të infrastrukturës në Rripin e Gazës.
Ky numër përfshin gjithsej 245,123 njësi banimi, sipas vlerësimit të UNOSAT -it. Aktualisht, më shumë se 1.8 milionë njerëz kanë nevojë urgjente për strehim në Gaza, siç vlerësohet nga Zyra e Kombeve të Bashkuara për Koordinimin e Çështjeve Humanitare.
Dëmet e vlerësuara në infrastrukturë arritën në 18.5 miliardë dollarë deri në fund të janarit 2024 dhe përfshinin ndërtesa banimi, struktura tregtare, industriale dhe shërbime bazë — si arsimi, shëndetësia dhe energjia — siç thuhet në një raport nga Banka Botërore e Kombeve të Bashkuara.
Një përditësim nga Zyra e Kombeve të Bashkuara për Koordinimin e Çështjeve Humanitare këtë muaj tregoi se më pak se një e katërta e furnizimeve me ujë të paraluftës janë në dispozicion, ndërsa të paktën 68% e rrjetit rrugor është shkatërruar.
Si do të ushqehen njerëzit e Gazës?
Më shumë se gjysma e tokës bujqësore në Gaza, kritike për të ushqyer popullsinë e uritur të popullsisë së shkatërruar nga konflikti, është degraduar nga lufta, tregojnë imazhet satelitore të analizuara nga Kombet e Bashkuara.
Shifrat zbulojnë dëme të shtuara në pemishte, fusha dhe kopshte perimesh në enklavën palestineze ku shkatërrimi është i përhapur pas 15 muajsh të bombardimeve izraelite.
Organizata Ndërkombëtare e Ushqimit dhe Bujqësisë e OKB-së njoftoi vitin e kaluar se 15,000 bagëti, ose më shumë se 95% e totalit, ishin therur ose ngordhur që nga fillimi i luftës, ndërsa gati gjysma e deleve ishin therur gjithashtu. Po në lidhje me shkollat, universitetet dhe vendet e kultit Shifrat nga pala palestineze tregojnë se konflikti ka rezultuar në shkatërrimin e më shumë se 200 objekteve qeveritare, 136 shkollave dhe universiteteve, 823 xhamive dhe objekteve të tjera të kultit. Shumë spitale janë dëmtuar nga lufta dhe vetëm 17 nga 36 njësi ishin pjesërisht funksionale deri në janar, sipas një raporti nga Zyra e Kombeve të Bashkuara për Koordinimin e Çështjeve Humanitare. Amnesty International ka theksuar shkallën e shkatërrimit përgjatë kufirit lindor të Gazës. Deri në maj 2024, më shumë se 90% e ndërtesave në zonë, duke përfshirë më shumë se 3,500 struktura, ose u dëmtuan rëndë ose u shkatërruan.
