Novamakedonija, ka shkruar një artikull, të inspiruar prej censit, një proces që ka ngritur pikëpyetje të shumta nga ndonjë shqetësim rreth mënyrës se si mund të interpretohen të dhënat e marra prej tij.
Një çështje e theksuar në artikull është sipas tyre një propagandë për të deklaruar rreth origjinës, gjuhës amtare nga autoritete ose shoqata bullgare.
Për ne maqedonasit në Shqipëri asgjë nuk mund të na shtyjë të deklarojmë se kush jemi në regjistrim dhe për bullgarët është thjesht një ide që propagandohet lirshëm nga autoritetet dhe shoqatat bullgare, thonë maqedonasit në Shqipëri.
– Ne jemi maqedonas nga kombësia. Çfarë bullgarësh, në Shqipëri nuk ka pasur, as nuk ka. Nuk ka problem, kur të vijnë regjistruesit dhe të na pyesin do të themi se jemi maqedonas, me fe ortodokse ose islame dhe se gjuha jonë amtare është maqedonase – thonë maqedonasit.
Disa prej tyre pyesin se ku kanë qenë autoritetet bullgare deri më tani.
– Ne jemi njohur si minoritet maqedonas që nga koha e Enver Hoxhës dhe kjo është e shkruar në evidencën civile. Fakti që vijnë dhe përpiqen të na trembin nuk është asgjë, ne kemi mbijetuar gjëra shumë më të tmerrshme. Ku kanë qenë deri më tani ata që kërkojnë diçka që nuk është aty – shtojnë ata.
Sa i përket posedimit të pasaportës bullgare, thonë ata, maqedonasit me një pasaportë të tillë janë të paktë, numri i shqiptarëve etnikë që marrin pasaporta “sepse nuk kanë vend, për të siguruar ekzistencën elementare” është shumë më i madh.
Shoqëritë dhe shoqatat maqedonase në këtë vend bënë thirrje që të mos dorëzohen para kërcënimeve dhe të listohen me krenari si maqedonas.
– Në të 11 regjistrimet e deritanishme në Shqipëri, nuk ka asnjë person që është deklaruar si bullgar. Kjo me pasaportat është për shkak të situatës së vështirë në të cilën ndodhemi sepse jetojmë në zonat më të pazhvilluara të vendit. Por ata nuk do të na tundin, ne jemi ata që jemi – maqedonas. I lus bashkatdhetarët e mi që me krenari të thonë se janë maqedonas – apelon Fatri Fetahu, nga fshati Trebishtë i rrethit të Golobërdës.
Fetahu, i cili është kryetar i degës së shoqërisë maqedonase “Ilinden”, shton se provokim i mëvonshëm ndaj maqedonasve, në kohën e regjistrimit, është njoftimi i Fondacionit Maqedoni se “do të ndahen bursa për studentët nga Maqedonia. dhe Shqipërisë”.
Shefi i diplomacisë maqedonase, Bujar Osmani, dje përmes një video-adresimi u bëri thirrje maqedonasve që lirisht të shprehin përkatësinë e tyre etnike, gjuhësore, fetare dhe identitare.
Regjistrimi, i 12-ti me radhë, pas të parit të realizuar në vitin 1923, filloi më 18 të këtij muaji dhe do të zgjasë deri më 30 tetor, ndërsa rezultatet fillestare priten në qershor të vitit të ardhshëm.
Formulari përmban rreth 100 pyetje. Nga këto, tre, përkatësia etnike dhe fetare dhe gjuha, janë fakultative.
Nga Instituti i Statistikave, INSTAT, duke bërë një apel për t’u hapur derën regjistruesve, paralajmëroi se parashikohet një gjobë nga 50 deri në 100 mijë lekë për ata që refuzojnë të renditen ose japin përgjigje të pasaktë./novamakedonija.com.mk
