Linja e vendosur nga presidentja e re e Maqedonisë së Veriut, Gordana Siljanoska, duket se do të ndiqet nga kryetari i VMRO-së dhe kryeministër i sapozgjedhur i vendit, Hristijan Mickoski për Marrëveshjen e Prespës, duke nisur një sfidë të re.
Në fjalët e tij, ai pretendoi se është një e drejtë kushtetuese e vendit që ta quajë veten si të dojë dhe, i pyetur nga një gazetar që i kërkoi të komentonte deklaratat e Siljanovská në ceremoninë e saj të betimit, ai tha se ajo ishte dinjitoze dhe se ajo “priste urime nga fqinji ynë jugor”.
Ndër të tjera, ai i bëri thirrje Greqisë që të ndalojë sulmet – siç i përshkroi ai – ndaj vendit të tij dhe nëse ka problem të shkojë në gjykatën e Hagës.
“Ne presim të kemi marrëdhënie të mira dhe të shkëlqyera fqinjësore. Vlerësoj që VMRO-ja dhe qeveria atje nën udhëheqjen e Demokracisë së Re kanë qëndrimin e tyre për Marrëveshjen e Prespës. Askush prej nesh nuk e pëlqen këtë marrëveshje”, komentoi Mickoski, duke e përshkruar atë si “të drejtën e tij themelore njerëzore” që ta quajë vendin e tij si të dojë në diskursin publik dhe në media.
“Ne nuk kemi shkelje të Marrëveshjes së Prespës dhe shfrytëzoj këtë rast për t’u thënë miqve tanë nga Greqia që të mos bëjnë kërcënime. Le të shikojmë nga e ardhmja, këto janë dokumente që janë pjesë e ligjit. Nëse ata mendojnë se ne kemi shkelur marrëveshjen, atëherë është Gjykata Ndërkombëtare e Drejtësisë, kështu që ne mund të flasim atje. Nuk do të doja që kjo të ndodhte, bëj thirrje për marrëdhënie miqësore, duke ndihmuar njëri-tjetrin. Dhe nëse dikush pret që VMRO-ja t’i përsërisë gabimet e së kaluarës, të jeni të sigurt se ne nuk do ta bëjmë këtë”, shtoi më pas Mitskoski.
“Ne duam bashkëpunim ekonomik dhe shfrytëzoj rastin të ftoj kompanitë greke të investojnë në vendin tim, duam t’i mirëpresim ato dhe kompanitë tona të investojnë në Greqi, kështu duhet të bashkëpunojnë partnerët. Ne duam marrëdhënie të mira fqinjësore dhe pres që së shpejti të takohem me kryeministrin grek dhe të bisedojmë për bashkëpunim në turizëm, ekonomi, arsim e kështu me radhë”, përfundoi Mitskoski.
Gerapetritis: “Nuk do të tolerohen lëshimet”
Ndërkohë, ministri i Jashtëm George Gerapetritis i dërgoi një mesazh të ri Maqedonisë së Veriut pas takimit të tij me ministrin e Jashtëm çek Jan Lipavský.
Duke iu përgjigjur pyetjeve të gazetarëve, George Gerapetritis tha se “nuk ka vend për asnjë lëshim. Greqia do të monitorojë rreptësisht situatën në Maqedoninë e Veriut. Me të vërtetë po kërkojmë nga qeveria dhe presidenti i Maqedonisë së Veriut që ta zbatojnë me besnikëri Marrëveshjen e Prespës. Ne jemi shumë të gatshëm të diskutojmë më tej. Por, siç thashë, koncesionet mbi bazat nuk mund të tolerohen.”
Ai shtoi: “Të gjitha shtetet anëtare në fund do të gjykohen mbi bazat. Ata duhet të respektojnë standardin e vendosur për vendin e tyre dhe, natyrisht, acquis communautaire. Sa i përket Maqedonisë së Veriut, ne e dimë se një nga parakushtet për zhvillimin e procesit të para-anëtarësimit është që qeveria e Maqedonisë së Veriut të respektojë plotësisht Marrëveshjen e Prespës, e cila tregon saktësisht emrin kushtetues të vendit.
Në çdo rast, është vullneti i qeverisë greke që të vazhdojë zbatimin e Marrëveshjes. Megjithatë, duhet të jemi plotësisht të vetëdijshëm për faktin se nuk mund të ketë lëshime kur bëhet fjalë për zbatimin aktual të marrëveshjeve ndërkombëtare, të cilat sipas përkufizimit, sipas Kushtetutës, kanë përparësi ndaj ligjeve të zakonshme”.
Gjithashtu, sa i përket zgjerimit të BE-së drejt Ballkanit Perëndimor, ai shpjegoi se “ne ndajmë të njëjtat pikëpamje me Republikën Çeke. Ne parimisht jemi pro zgjerimit. Ne besojmë se rruga e natyrshme për shtetet e Ballkanit Perëndimor është familja evropiane. Besoj se kjo do të jetë edhe në dobi të Bashkimit Evropian. Ai do të ringjallë projektin evropian dhe është gjithmonë mirë t’u jepet sinjale pozitive popujve të Evropës për të ardhmen e tyre.
Vihet re se burime diplomatike, pas deklaratave provokuese të kryeministrit të ri të Maqedonisë së Veriut, iu referuan deklaratave të mësipërme të zotit Gerapetritis, të cilat i bëjnë jehonë qëndrimeve të palës greke për këtë çështje.
Siljanovská u betua si presidente dhe e quajti vendin e saj “Maqedoni”
Kujtojmë se të dielën më 12/5 në mesditë, Presidentja e Maqedonisë së Veriut, Gordana Siljanovská, ka bërë betimin në një seancë të posaçme të Kuvendit. Gjatë betimit, Siljanovská iu referua vendit si “Maqedonia”, përkundër faktit se në tekstin e betimit, i cili u recitua nga Presidenti i Parlamentit në largim Jovan Mitreski, duke ftuar Siljanovská ta përsëriste atë, vendi përmendej si “Maqedonia e Veriut”.
Ambasadorja e Greqisë në Maqedoninë e Veriut, Sofia Filippidou, e ftuar në seancën e Parlamentit për betimin e Gordana Siljanovská, doli në shenjë proteste kundër thirrjes së kësaj të fundit “Maqedoni” gjatë betimit të saj, duke shkelur Marrëveshja e Prespës.
Gordana Siljanovská, 71 vjeç, u zgjodh presidente e Maqedonisë së Veriut në raundin e dytë të zgjedhjeve presidenciale të mbajtura të mërkurën më 8/5 si kandidate e VMRO-DPMNE-së, duke mundur ish-presidentin e vendit, Stevo Pedarovski, me 65% të votoni.
Paralelisht me raundin e dytë të zgjedhjeve presidenciale, në vend u mbajtën zgjedhjet parlamentare, në të cilat partia opozitare e djathtë VMRO-DPMNE fitoi një fitore të madhe, duke marrë pothuajse 60 nga 120 vendet në Parlament.
Kjo parti filloi negociatat me koalicionin e partive opozitare shqiptare “Të denjë” për formimin e qeverisë.