90% për qind e marrëveshjes së Gazës është përfunduar, me pikat e pengesave që janë shkëmbimi i pengjeve dhe të burgosurve dhe Korridori i Filadelfit, u tha gazetarëve të mërkurën një zyrtar i lartë i administratës Biden.
“Në thelb, 90% e kësaj marrëveshjeje është rënë dakord” tha zyrtari, ndërsa ai paraqiti një pamje të bisedimeve që ishin pranë përfundimit – por ende kishin sfida të rëndësishme – sa i përket pikave që ishin ngecur.
Në Izrael, debati mbi marrëveshjen e pengjeve është fokusuar në këmbënguljen e kryeministrit Benjamin Netanyahu se Izraeli nuk do të pajtohej me kërkesën e Hamasit që IDF-ja të tërhiqte forcat e saj nga zona kritike mbrojtëse e njohur si Korridori i Filadelfit.
Vetë Netanyahu ka dhënë dy konferenca shtypi të njëpasnjëshme në hebraisht dhe anglisht për të nënvizuar rëndësinë e kësaj zone tampon midis Egjiptit dhe Gazës.
Përkrahësit e marrëveshjes e kanë akuzuar Netanyahun se e ka penguar atë, duke argumentuar se një marrëveshje mund të ishte arritur vetëm nëse ai do të pranonte të tërhiqej nga Korridori i Filadelfit. Zyrtari amerikan, megjithatë, tërhoqi një tablo të kundërt që u fokusua në problemet mbi shkëmbimin e pengjeve dhe të burgosurve, ndërsa akuzoi Hamasin se po dëmton shanset për një marrëveshje.
Çështja në veçanti, shpjegoi zyrtari, ishte ekzekutimi i gjashtë prej pengjeve nga Hamasi, ndërsa ishte i angazhuar në bisedime për lirimin e këtyre robërve. “Para ngjarjeve të kësaj fundjave, ne kishim punuar së bashku me Egjiptin dhe Katarin, veçanërisht në aranzhimet e shkëmbimit të të burgosurve dhe duke krijuar një paketë me të cilën në thelb do të kishit funksionuar gjithçka,” tha zyrtari.
Pastaj ishin ekzekutimet gjatë fundjavës, “që ka ndryshuar disi karakterin e disa prej atij diskutimi,” shpjegoi zyrtari. “Kjo ka sjellë një ndjenjë urgjence në proces, por është vënë gjithashtu në pikëpyetje gatishmëria e Hamasit për të bërë një marrëveshje të çdo lloji,” shpjegoi zyrtari.
Në vijim ai shtoi se “ka një listë pengjesh, dhe ne të gjithë e kemi, dhe Hamasi e ka pasur, dhe të gjitha palët e kanë pasur, dhe tani ka më pak emra në listë”. “Është e tmerrshme” veçanërisht me Hamasin që “kërcënon të ekzekutojë më shumë pengje”, shpjegoi zyrtari. Zyrtari tha se shumica e bisedimeve në Doha në fillim të kësaj jave ishte mbi çështjen e shkëmbimit të të burgosurve peng.
Marrëveshja ka gjithsej 18 paragrafë, nga të cilët 14 janë përfunduar, me tre nga ata paragrafë që kanë të bëjnë me shkëmbimin peng-të burgosur, tha zyrtari. Marrëveshja nuk mund të ecë përpara derisa të zgjidhet çështja e shkëmbimit të pengjeve dhe të burgosurve, shpjegoi ai.
Çështjet rreth Filadelpit
Zyrtari foli edhe për Korridorin e Filadelfit duke shpjeguar se nuk mund të arrihet një marrëveshje derisa të zgjidhet çështja e shkëmbimit të pengjeve dhe të burgosurve. Asgjë në marrëveshjen origjinale të 31 majit nuk e përmend korridorin e Filadelfit. Marrëveshja përcaktoi që IDF të tërhiqej nga të gjitha zonat me popullsi të dendur.
“Dhe u shfaq një mosmarrëveshje,” tha zyrtari, “nëse korridori i Filadelfit, i cili është efektivisht një rrugë në kufirin e Gazës dhe Egjiptit, është një zonë me popullsi të dendur”. “Izraelitët gjatë dy javëve të fundit prodhuan një propozim me të cilin ata do të reduktonin ndjeshëm praninë e tyre në korridor”, tha zyrtari, duke e përshkruar atë si një “reduktim mjaft të rëndësishëm”.
Zyrtari amerikan theksoi se kishte mundësi për të siguruar kufirin që nuk përfshinte një prani IDF përgjatë Filadelfit. “Ne do të sigurohemi që siguria e Izraelit është interesi kryesor në këtë marrëveshje, kam parë disa ministra izraelitë që thonë se kjo marrëveshje do të sakrifikonte disi sigurinë e Izraelit. Kjo është thjesht thelbësisht, krejtësisht e pavërtetë”, tha zyrtari.