Data 4 qershor shënon 30-vjetorin e masakrës studentore në sheshin Tiananmen, ku autoritetet kineze vendosën t’i jepnin fund këtyre protestave në mënyrë të dhunshme, duke vrarë mijëra njerëz në dhe rreth sheshit qendror në Pekin.
Ndërkohë që të afërm apo edhe mbështetës të kësaj lëvizje bëhen gati për nderimet e kësaj dite, autoritetet kineze kanë arrestuar dhjetëra njerëz si pjesë e një goditjeje të rrënuar vjetore përpara përvjetorit të masakrës së sheshit.
Sipas Mbrojtësve të të Drejtave të Njeriut Kineze (CHRD), një organizatë me bazë në SHBA për aktivistët vendas dhe ndërkombëtarë, “sulmet parandaluese” të qeverisë së Pekinit kundër kujtdo që mund të përpiqet të shënojë përvjetorin, të filluar në fillim të majit, janë një fushatë e cila synon të fshijë kujtesën e ngjarjeve të përgjakshme dhe të rishkruajë historinë.
“Goditja e këtij viti para 4 qershorit vazhdon një fushatë 30-vjeçare nga qeveria kineze për t’u përpjekur të fshijë kujtesën dhe të rishkruajë historinë e shtypjes së përgjakshme ushtarake të protestuesve paqësorë të paarmatosur dhe banorëve të Pekinit dhe qyteteve të tjera më 3-4 qershor , 1989 “, tha CHRD.
Sipas vëzhguesja të Human Rights Watch në Kinë, Yaqiu Wang, arrestimi i disidentëve në atë llojë forme ishte mjaft i zakonshëm, ndërsa sipas statistikave flitet për një përshkallëzim këtë vit krahasuar me një vit më parë.
“Ka qenë që disa aktivistë do të ngacmonin dhe frikësoheshin, mirëpo këtë herë forcat e rendit kanë ndryshuar taktikë. Njerëzit që do të ndalohen … do të merren nga policia. Unë mendoj se nuk ka pasur shkas për ndalimin e tyre, dhe ndoshta ka të bëjë me përvjetorin, kështu që shpresoj se ata mund të lirohen.”- është shprehur ajo.
Sipas grupeve të të drejtave të njeriut, autoritetet kineze kohët e fundit kanë marrë me dhunë edhe një prej aktivistëve duke e zhvendosur atë në një arrest shtëpie rreth 200 milje nga shtëpia e tij në Pekin dhe u vunë nën arrest shtëpie, ndërsa po ashtu policia ka kufizuar edhe lëvizjen dhe komunikimin e disa anëtarëve të nënave Tiananmen , përfshirë gratë në moshën 80-vjeçare, fëmijët e të cilëve u vranë në vitin 1989.
“Tridhjetë vjet pas masakrës së Tiananmen, autoritetet kineze nuk e kanë pranuar mizorinë ose kanë dhënë drejtësi për viktimat dhe familjet e tyre”, tha vëzhguesja e Human Rights, Wang, ndërsa shtoi se “shthurja e Tiananmen dhe represioni i rritur në të gjithë Kinën kanë nxitur vendosmërinë e aktivistëve për të luftuar për të drejtat e njeriut“.
Qeveria kineze nuk ka treguar asnjë shenjë të zbutjes së qëndrimit të saj mbi masakrën, e cila është larguar kryesisht nga historia zyrtare e kombit.
Incidenti mbetet një subjekt kyç i sistemit të jashtëzakonshëm dhe gjithëpërfshirës të censurës dhe mbikëqyrjes së Kinës. Më shumë se 3,200 fjalë kyçe janë censuruar në internet në Kinë, si dhe mijëra fotografi – veçanërisht ato që tregojnë ose pasqyrojnë imazhin e famshëm të “tankit”, ndërkohë Hong Kong Free Press që raportoi gjithashtu që faqet e drejtpërdrejta të uebfaqes u mbyllën të martën, me sa duket për “arsye teknike”.