Në kuadër të zgjedhjeve parlamentare dhe fushatave elektorale që partitë politike zhvillojnë përpara mbajtjes së zgjedhjeve, Qendra Për të Drejtat e Punëtorëve është duke kryer një proces monitorimi që ka në fokus vlerësimin e përfshirjes së punësimit në programet politike të partive.
Nga hulumtimi i kryer edhe me mbështetjen e fondacionit suedez “Olof Palm”, vërehet se asnjë parti politike nuk ka përfshirë në programin e saj detyrimet që rrjedhin nga marrëveshja e firmosur me Organizatën Ndërkombëtare të Punës, ILO.
Ajo që bie në sy është se Lëvizja Socialiste për Integrim është e vetmja parti që trajton çështjen e të drejtave të sipërmarrësve.
Në raport renditen të gjitha partitë me platformat e tyre për punësimin e shqiptarëve, duke nisur me Partinë Socialiste, vazhduar me Partinë Demokratike, Lëvizjen Socialiste për Integrim, PDIU-në, PBDNJ-në dhe LIBRA-n.
MONITORIMI
Monitorim i programeve partive politike gjatë muajit prill
Qendra Për të Drejtat e Punëtorëve është duke kryer një proces monitorimi në kuadër të fushatës zgjedhore duke patur si qëllim vlerësimin e përfshirjes së punës së denjë në programet e partive politike parlamentare.
Nga një hulumtim i programeve politikeve që ofrojnë partitë politike në vend, vërehet se asnjë parti politike nuk ka përfshirë në programin e saj detyrimet që rrjedhin nga marrëveshja e firmosur me Organizatën Ndërkombëtare të Punës, ILO.
Sipas ILO, “puna e denjë” është një ndër çështjet më të rëndësishme për vendet në zhvillim, e cila duhet të reflektohet në qeverisje. Puna e Denjë është detyrim kontraktual i dyfishtë për shtetin shqiptar. Këto detyrime rrjedhin nga anëtarësimi i Shqipërisë në ILO dhe ratifikimi i konventave bazë të saj.
Njëkohësisht Shqipëria ka ratifikuar dhe rezolutën e OKB mbi “Objektivat e Zhvillimit të Qëndrueshëm” Organizimet politike që marrin pjesë në garën elektorale parlamentare duhet ta kenë pjesë të programit të tyre trajtimin e 4 komponentëve të “punës së denjë”:
- Të drejtat e punëmarrësve
- Politikat e punësimit
- Mbrojtja shoqërore
- Dialogu social
Por a janë ato pjesë e programeve politike? Monitorimi i CLRSD deri në datën 1 Maj 2017 tregon se:
- Politikat e punësimit dhe mbrojtja shoqërore janë trajtuar gjerësisht në programet politike
- Por, komponentët e dialogut social dhe të drejtave të punëmarrësve nuk gjejnë vëmendje. Më konkretisht:
Programi politik i PS trajton në kapituj të veçantë politikat e punësimit dhe mbrojtjes shoqërore
- E shikon punësimin si pasojë direkte e politikave shtetërore dhe të lidhur ngushtë me zhvillimin e arsimit professional
- E shikon luftën ndaj varfërisë si detyrim publik nëpërmjet ndihmës direkte në cash të lidhur me shtresat vulnerabel, si p.sh. pensionistët
PD promovon punësimin përmes politikave të sipërmarrjes:
- E shikon punësimin si derivat të çlirimit të sipërmarrjes nga barra shtetërore
- E shikon mbrojtjen shoqërore si kombinim mes mekanizmave të tregut të lirë dhe përgjegjësisë shtetërore për të zbutur pasojat negative të tregut
Programi politik i LSI në fokus kryesor punësimi
- Ofrimi i punësimit cilësor, detyrim shtetëror
- Solidariteti shoqëror është pjesë i axhendës së integrimit europian
- E para parti që përmend të drejtat e punëmarrësve në treg
PDIU e lidh punësimin dhe mbrojtjen shoqërore me politikat e pushtetit vendor. PBDNj nuk jep asnjë informacion lidhur me programin/platformën e saj politike. Programi politik i PR Partia Republikane e fillon programin politik duke përmendur zhvillimin ekonomik dhe punësimin
* E lidh punësimin me rritjen ekonomike dhe si derivat e mekanizmave të tregut, jo politikave qeveritare * Mbrojtja sociale fokusohet tek grupet më vulnerabil si jetimët, PAK.
Programi politik i LIBRA fokusohet më tepër tek paraqitja e problematikës sesa tek ofrimi i mekanizmave zgjidhës
* Njeh diferencimin social si problem themelor të shoqërisë
* E shikon garantimin e punësimit si rol të shtetit
PËRFUNDIMET
- Përveç LSI, asnjë nga këto parti nuk trajton, as drejtpërdrejt e as tërthorazi, çështje të të drejtave të punëmarrësve
- Asnjëra nga partitë parlamentare nuk trajton çështjen e dialogut social (trepalësh).
• Fokusi kryesor duket se qëndron tek zbutja e tensioneve shoqërore dhe promovimi i punësimit. (XH.A/SHUPLAKA)
