Media online Euroactiv, e cila është e specializuar për artikujt e politikbërjes europiane i ka kushtuar një shkrim pritshmërive mbi axhendën e zgjerimit të Bashkimit Europian këtë vjeshtë. Artikulli nis me saktësimin se Ballkani Perëndimor qëndron lart në anxhendën e BE-së për muajt e ardhshëm, madje do të jetë një nga momentet kyçe të procesit.
Komisioni është “i armatosur” me një metodologji të re shkruan Euroactiv, dhe pritet të bëjë publike paketën e zgjerimit, që analizon të gjithë procesin dhe përmban raporte të veçanta për zhvillimet në secilin prej vendeve.
Euroactiv përshkruan në pak rreshta ecurinë e secilit shtet, duke i kushtuar Shqipërisë këto fjalë:
“Mbi Shqipërinë rëndojnë ende shumë kushte para se të nisin negociatat, pasi vendi mori aq shumë të dëshiruarën, dritën jeshile këtë pranverë. Pasi lavdëroi Shqipërinë se kaloi reformën zgjedhore, një nga parakushtet e vendosura, Bashkimi Europian ishte më pak se enuziast të dëgjonte për ndryshimet kushtetuese që u bënë nga socialistët në pushtet dhe për të cilat opozita tha se ishin të motivuara politikisht. Shtyrje të tjera për fillimin e negociatave me Bashkimin Europian duken në horizont” Euroactive.
Shkrimi i plotë: Në vazhdën e një “samiti të zgjerimit” në maj që la mënjanë fjalën e zgjerimit, rajoni i Ballkanit Perëndimor është vendosur të qëndrojë lartë në axhendën e Brukselit këtë vjeshtë dhe ndoshta edhe të shënojë një ose dy piketa në procesin e tërheqjes.
Komisioni, i ‘armatosur’ me një metodologji të re me shkëlqim për t’u bashkuar me bllokun, pritet të botojë në vjeshtë paketën e tij të zgjerimit të vonuar për një kohë të gjatë, i cili do të analizojë të gjithë procesin dhe do të përmbajë raporte specifike të vendit për përparimin e kandidatëve dhe shpresuesve të BE-së.
Ekzekutivi gjithashtu pritet të prezantojë programin e tij të investimeve për Ballkanin Perëndimor, fillimisht i parashikuar për muajin maj, i cili synohet të përqëndrohet në axhendat e energjisë, transportit, gjelbër dhe dixhital, me qëllim që të prishë kullimin e trurit dhe të sjellë rajonin sa më afër e mundshme për ekonominë e BE-së.
Komisioni do të ketë më pak hapësirë buxhetore për të manovruar pasi Këshilli të zvogëlojë lartësimin e propozuar prej 10.5 miliardë eurosh për Instrumentin e Fqinjësisë, Zhvillimit dhe Bashkëpunimit Ndërkombëtar (NDICI) që do të kanalizojë pjesën më të madhe të fondeve të veprimit të jashtëm. Ai gjithashtu rruajti një shtesë prej 4,7 miliardë eurosh nga propozimi i ekzekutivit për të zvogëluar fondin e përgjithshëm për këtë instrument në 70.8 miliardë euro.
Ata që e shohin gotën si gjysëm të plotë, sidoqoftë, tregojnë se liderët evropianë ranë dakord për një zarf prej 12,6 miliardë eurosh të ndihmës para-pranuese për periudhën e ardhshme buxhetore shtatë vjeçare, ende subjekt i miratimit të Parlamentit Evropian.
Zgjedhjet në Maqedoninë e Veriut, për të cilat shumë thanë se do të vendosnin ritmin e pranimit në BE, çuan në një tjetër kryeministër për liderin social demokrat Zoran Zaev, i cili dorëzoi marrëveshjen përçarëse të emrit në vend, që zgjidhi një mosmarrëveshje të gjatë me Greqinë dhe hapi dyert për anëtarësimin në BE. .
Pakti i koalicionit të kohëve të fundit me një parti që përfaqëson vendin pakicën etnike shqiptare – që përfshin një premtim për dorëzimin e Kryeministrisë një shqiptari për herë të parë gjatë 100 ditëve të fundit të mandatit të shkurtër – sugjeron që Maqedonia e Veriut duhet të fillojë zyrtarisht bisedimet e pranimit nën Presidenca gjermane e Këshillit të BE-së në fund të vitit. Rreziqet lidhen me ato që Bullgaria i sheh si përpjekje të vazhdueshme nga disa qarqe në Shkup për të “falsifikuar” historinë e përbashkët të vendeve fqinje.
Akoma më shumë kushte rëndojnë për fqinjin perëndimor të Shkupit Shqipëri përpara se të fillojë bisedimet, pasi mori dritën e gjelbër të lakmuar të zgjerimit këtë pranverë.
Pasi vlerësoi Shqipërinë për kalimin e reformave zgjedhore, një nga parakushtet, BE ishte më pak se entuziazmuese për të dëgjuar ndryshimet kushtetuese të shtyra nga socialistët në pushtet, për të cilat opozita thoshte se ishin të motivuara politikisht. Vonesat e mëtutjeshme në fillimin e negociatave të pranimit në BE duket se janë në përfundim.
Ndërkohë, Mali i Zi u afrua të bashkohej me klubin pas kësaj vere hapjen e fushës së politikës përfundimtare të zbatimit të ligjit të BE-së – konkurrencës – por rrugëtimi i gjatë është larg nga mbarimi me vetëm tre nga 35 kapitujt e ashtuquajtur negociator të mbyllur përkohësisht deri më tani.
Zgjedhjet e diskutueshme parlamentare të përcaktuara për këtë të Dielë (30 Gusht), dhe shqetësimet e vazhdueshme të sundimit të ligjit mund të vendosin akoma zë në rrotat e pararojë të zgjerimit.
Pas rifillimit të dialogut midis Serbisë dhe Kosovës këtë verë, sinjalet pozitive mund të nënkuptojnë se Beogradi dhe Prishtina po afrohen më afër përfundimit të një marrëveshjeje gjithëpërfshirëse ligjërisht detyruese për të normalizuar marrëdhëniet e tyre këtë vit, megjithëse, si gjithmonë, asgjë nuk është e sigurt në këtë rrugë të gurtë .
Deri më tani, Mali i Zi dhe Serbia janë trajtuar si ‘zgjerim pararojë’, megjithë Malin e Zi që janë qartë përpara, dhe mbetet të shihet nëse do të lejohet të përparojë vetëm apo të mbahet prapa derisa Serbia të kapet.
Partneriteti Lindor
Në Lindje, të gjithë sytë janë të stërvitur ndaj Bjellorusisë, jashtëzakonisht e tmerrshme e politikës së fqinjësisë me çmim të BE-së, dhe sanksionet janë fjala duour.
Pas një samiti me një çelës të ulët midis krerëve të shteteve dhe qeverive, si dhe udhëheqësve të institucioneve evropiane në qershor, dhe përkundër premtimeve të mëparshme për t’i kushtuar më shumë vëmendje kufijve Lindorë të bllokut, asnjë zhvillim i madh nuk është në axhendën në jug të Minsk.
Në Kaukazin e Jugut, pas sigurimit të marrëveshjes për reformën zgjedhore, Xhorxhia është drejtuar në një periudhë të nxehtë fushate në prag të zgjedhjeve të përgjithshme në fund të tetorit, ndërsa pas një flakërimi të tensioneve midis armiqve të Azerbajxhanit dhe Armenisë në korrik , situata tani duket të jetë e qëndrueshme.
Më afër kufijve të BE-së, ndërsa armëpushimi i brishtë në Donbas vazhdon të mbajë pak a shumë, pritet një shtytje gjermane për një raund të ri bisedimesh të ashtuquajturat “Normandi Format”, me përfaqësues të Gjermanisë, Francës, Ukrainës dhe Rusisë, në zbatimi i marrëveshjeve të Minskut, ndoshta sa më shpejt në fund të shtatorit. Kremlini do të ketë fjalën e fundit.
Në samitin e BE-Ukrainë në 1 Tetor, Kyiv shpreson që më në fund të nënshkruajë marrëveshjen e Zonës së Aviacionit të Përbashkët që do të liberalizojë hyrjen në tregun e përbashkët dhe do të vendosë stan të përbashkët
