17:08 | 02/07/2025
Nuk ka rezultat
View All Result
FaxWeb
  • Faqja Kryesore
    • Kontakt
  • Politikë
  • Aktualitet
  • Ekonomi
  • Veç e jona
  • Kosova
  • Bota
  • Sport
  • ShowBiz
  • Emisione
  • Faqja Kryesore
    • Kontakt
  • Politikë
  • Aktualitet
  • Ekonomi
  • Veç e jona
  • Kosova
  • Bota
  • Sport
  • ShowBiz
  • Emisione
Nuk ka rezultat
View All Result
FaxWeb
Nuk ka rezultat
View All Result
Fillimi Aktualitet

“Pasgoditjet e tërmetit më të rrezikshme”, sizmologu shqiptar zbulon si mund të mbrohemi

17:23 | 04/07/2018
në Aktualitet, Flash, Te Fundit, Te Gjitha
0
“Pasgoditjet e tërmetit më të rrezikshme”, sizmologu shqiptar zbulon si mund të mbrohemi

Shqipëria sot “u shkund” nga një tërmet i fuqishëm, i cili shkaktoi dëme materiale dhe përhapi panik tek banorët.

Pavarësisht se epiqendra e tij ishte në Gjirin e Lalëzit, lëkundjet u ndjenë në Tiranë edhe në Durrës.

Por si mund të mbrohemi nga tërmetet?

Ervin Kasaj, një sizmolog pranë Institutit të Gjeoshkencave, Energjisë, Ujit dhe Mjedisit ka dhënë disa këshilla të vleshme për të gjithë se si duhet të sillemi në raste të tilla.

“Kjo do të thotë, se dhe pasgoditjet janë po aq të rrezikshme se tërmeti i parë, në të shumtat e rasteve dhe këto vijnë duke u ulur. Gjatë një tërmeti, duhet ruajtur qetësia e para, uluni menjëherë në dysheme dhe mblidhini duart dhe krahët, përpara se tërmeti t’ju rrëzojë, duke u ulur poshtë një tavoline, apo poshtë ndonjë mobiljeje që nuk mund të rrëzohet mbi ty. Kur nisin lëkundjet, gjëja më e mirë që duhet të bëni, është të mos lëvizni nga njëra dhomë në tjetrën, dilni me kujdes nga banesa pas tërmetit”, shkruan ndër të tjera ai.

Nga Ervin Kasaj
D.Sizmologjisë, Monitorues 
Tërmetet nuk mund të parashikohen, por si mund të mbrohemi?
Shqipëria është një nga vendet me sizmicitetin më të lartë në Europë. Vendi ynë bën pjesë në Ballkan dhe dihet që Ballkani është një zonë me aktivitet të lartë sizmik. Në zonën mesdhetare ndodhin rreth 15% e tërmeteve në botë, ndërsa pjesa tjetër, rreth 80% e tërmeteve, ndodhin në unazën e Paqësorit. Pikërisht kjo është arsyeja që vendi ynë shpeshherë goditet nga tërmetet. Shkaku i tyre është përplasja e mikropllakave të Adriatikut, të cilat janë pjesë e dy pllakave të mëdha kontinentale, që janë pllaka Afrikane dhe pllaka Euroazitike. Si pasojë e lëvizjes, ato goditen në buzët e tyre dhe tensionojnë, sforcojnë, pjesët e brendshme dhe për pasojë në ato pjesë ku nuk mbahet ky sforcim, atëherë toka në ato pjesë këputet dhe ndodh ai që e quajmë tërmet.
Mini-tërmetet ndodhin gjatë gjithë kohës në të gjithë territorin e Shqipërisë, kjo pasi vendi ynë është një territor aktiv. Statistikat kanë treguar se tërmetet me magnitudë 4.5 janë të shpeshta maksimumi dy herë në vit, minimumi njëherë, ndërsa tërmetet mesatare 5 deri në 5.5 ndodhin njëherë nga 2 deri në 5 vjet. Tërmetet e forta, ato mbi 5.5 janë tepër të rrallë, kërkojnë dekada, mbi 10 vjet. Kjo për një arsye fare të thjeshtë, sa më i madh të jetë tërmeti aq me shumë energji akumulohet, dhe aq më shumë kohë do që të ndodhë.
Panik nga tërmeti
Qytetarët duhet të dinë se pas nje aktiviteti sizmik, sidomos me magnitudë mbi 4 ose më shumë në 99 përqind të rasteve, shoqërohen më pas me pasgoditje. Po marr rastin e tërmetit në Itali më 24 gusht 2016 me magnitude 6.2 te shkallës Rihter, i cili është shoqëruar pas 10 minutash me një tjetër tërmet me magnitud 4.2 të shkallës Rihter dhe pas 20 minutash me tërmet 5.2 të shkallës Rihter, ku deri më sot janë regjistruar më shumë se 1000 tërmete. Kjo do të thotë, se dhe pasgoditjet janë po aq të rrezikshme se tërmeti i parë, në të shumtat e rasteve dhe këto vijnë duke u ulur. Gjatë një tërmeti, duhet ruajtur qetësia e para, uluni menjëherë në dysheme dhe mblidhini duart dhe krahët, përpara se tërmeti t’ju rrëzojë, duke u ulur poshtë një tavoline, apo poshtë ndonjë mobiljeje që nuk mund të rrëzohet mbi ty. Kur nisin lëkundjet, gjëja më e mirë që duhet të bëni, është të mos lëvizni nga njëra dhomë në tjetrën, dilni me kujdes nga banesa pas tërmetit.
Pse ndodhin tërmetet?
Toka jonë është planet në zhvillim dhe proceset e ndryshme natyrore janë të vazhdueshme dhe të pandalshme. Veprimtaria e tyre shkatërrimtare ka bërë që njeriu të thellohet në studimet e tyre për të arritur që të bëjë parashikime të mundshme për të minimizuar dëmet, të paktën për të kursyer jetë njerëzish. Në Shqipëri, rreth 40 vjet më parë u krijua Instituti i Sizmologjisë ku sot mban emrin Insituti i Gjeoshkencave, Energjisë, Ujit dhe Mjedisit. Në Shqipëri kanë ndodhur shumë tërmete. Ato janë studiuar nga specialistët sizmologë dhe janë rajonizuar zonat me sizmicitet të lartë dhe mesatar. Në hartën e intensiteteve maksimale janë dalluar zonat me intensitet të vrojtuara maksimalisht IX,VIII,VII dhe VI ballësh të shkallës MSK-1992. Zonat IX ballëshe janë zona të vatrave të tërmeteve të fuqishëm. Intensiteti maksimal i të cilave ka qenë IX ballë (ose më shumë). Tërmetet nuk mund të parashikohen, po duke qenë të përgatitur nga rajonizimet e kryera, mund të merren masa efektive, për të mos pasur katastrofa të dhimbshme. Profesorët me punën e tyre kanë përgatitur hartat sizmike për të shprehur rajonizimin e sizmicitetit në Shqipëri, duke evidentuar zonat më të rrezikshme për tërmete, ose për t’u treguar konstruktorëve të ndërtimit se duhen marrë masa konstruktive për t’u bërë ballë dukurive të mundshme të tërmeteve. (J.D/Faxweb)

Etiketa: Ervin Kasajkeshillasizmologtermet
Pas

Sejko: Nuk parashikojmë dot ecurinë e euros, ndërhymë te kursi i këmbimit se po rrezikohej inflacioni

Para

TEATRI/ Lela: Ligji do të miratohet, pasi ka pasur hile dhe kaq paburrëri nga ana e maxhorancës. Pse ka qenë opozita pasive (Video)

Para
TEATRI/ Lela: Ligji do të miratohet, pasi ka pasur hile dhe kaq paburrëri nga ana e maxhorancës. Pse ka qenë opozita pasive (Video)

TEATRI/ Lela: Ligji do të miratohet, pasi ka pasur hile dhe kaq paburrëri nga ana e maxhorancës. Pse ka qenë opozita pasive (Video)

Discussion about this post

 



Të Fundit

Debatet për vapën në Francë, Le Pen: Ajër i kondicionuar në ambientet publike

Merr fund gjyqi ndaj P. Diddy/ Shpallet fajtor për 2 nga 5 akuza, falënderon jurinë pas vendimit

Turqi/Tërmet 4.3 ballë godet Bursën – Lëkundjet ndihen edhe në Stamboll

Policia dhe tatimet aksion te zyrat qendrore të kompanisë “Bankers Petroleum”, arrestohet ish-drejtori Leonidha Çobo dhe CEO Hongping Xiao

Ambasada gjermane kritikon Serbinë për mosndëshkimin e autorëve të sulmit në Banjskë

Banka e Shqipërisë ul normën bazë të interesit në 2.5%

13 persona u plagosën pasi dy autobuzë u përplasën në New York

Aksident në Fushë Arrëz/ Makina përplas dy turistët me motoçikletë, dërgohen me urgjencë në spital

Zegjine Caushi humbet mandatin

Donald Trump deklaroi se Shtetet e Bashkuara mund të arrijnë një marrëveshje tregtare me Indinë

© Copyright 2025, Të Gjitha të Drejtat e Rezervuara, Dev by Techzero1.com.

Nuk ka rezultat
View All Result
  • Faqja Kryesore
    • Kontakt
  • Politikë
  • Aktualitet
  • Ekonomi
  • Veç e jona
  • Kosova
  • Bota
  • Sport
  • ShowBiz
  • Emisione

© Copyright 2025, Të Gjitha të Drejtat e Rezervuara, Dev by Techzero1.com.