Në kuadër të Konferencës Dy-ditore të Rimëkëmbjes së Ukrainës 2025, që u mbajt në Romë, Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky dhe Kryeministrja italiane Giorgia Meloni nënshkruan marrëveshje me vlerë mbi 10 miliardë euro, të cilat mbulojnë sektorë kyç si mbrojtja dhe infrastruktura.
Me një projekt rindërtimi që vlerësohet në një trilion dollarë amerikanë, Italia po udhëheq përpjekjet për rikthimin e Ukrainës, duke përfshirë investime strategjike nga kantieret detare në Odessa deri te lidhjet hekurudhore drejt Triestes. Në këtë proces, autoritetet italiane po përjashtojnë firmat me lidhje me Rusinë, duke treguar qëndrim të vendosur në përkrahje të Kievit.
Gjatë konferencës, Zelensky falënderoi publikisht kryeministren Meloni për mbështetjen e fortë të Italisë ndaj Ukrainës dhe theksoi rëndësinë e projekteve të avancuara në mbrojtje, veçanërisht prodhimin e dronëve, si dhe zhvillimin e infrastrukturës.
Në përputhje me angazhimet e mëparshme, Kryeministri ukrainas Denys Shmyhal vlerësoi nevojën për një fond rindërtimi prej një trilion dollarësh, i cili do të mbulohet nga:
540 miliardë euro të ardhura nga asetet e ngrira ruse dhe taksa e veçantë mbi eksportin e lëndëve të para ruse,
460 miliardë euro nga fondi strukturor i Bashkimit Evropian për Ukrainën, i cili synon të mobilizojë investime private evropiane.
Konferenca grumbulloi mbi 4,000 pjesëmarrës, përfshirë 100 delegacione zyrtare, 40 organizata ndërkombëtare dhe qindra përfaqësues nga shoqëria civile dhe biznesi.
Kryeministrja Meloni vlerësoi angazhimin kolektiv ndërkombëtar dhe theksoi se rindërtimi i një vendi të shkatërruar nga lufta kërkon më shumë se thjesht fonde dhe ekspertizë teknike – kërkon frymë patriotike dhe unitet.
Ministri italian i Financave, Giancarlo Giorgetti, nënvizoi se çdo kompani që mbështet ekonominë ruse duhet të përjashtohet nga kontratat e rindërtimit, duke reflektuar Deklaratën Financiare të G7-ës të Banff-it.
Në fushën e infrastrukturës, Ferrovie dello Stato do të udhëheqë një grup prej 15 kompanish për të krijuar një korridor logjistik që lidh Ukrainën Perëndimore me portet italiane të Triestes dhe Venedikut. Ndërkohë, Fincantieri do të ngrijë një qendër kantieri detar në Odessa.
Ministri i Jashtëm italian, Antonio Tajani, dhe Ministri i Rindërtimit ukrainas, Oleksii Kuleba, nënshkruan dy marrëveshje për restaurimin e trashëgimisë kulturore në Odessa dhe përmirësimet në infrastrukturën ujore të qytetit.
Megjithatë, Rusia kritikoi konferencën, duke akuzuar Perëndimin për “nxitjen e luftës së pafundme” dhe duke cilësuar se financimi i mbrojtjes së Ukrainës vetëm thellon vuajtjet e civilëve, ndërsa premton fonde të posaçme për rindërtimin.
Ekspertja Teresa Coratella nga ECFR në Romë vlerëson konferencën si një mundësi të rëndësishme për Meloni për të riafirmuar angazhimin e saj ndaj Ukrainës dhe për të treguar pavarësinë dhe qëndrueshmërinë e politikës së jashtme italiane dhe evropiane ndaj Moskës.
