Studiuesit australianë kanë identifikuar një mekanizëm befasues që fokusohet në telomeret – kapele mbrojtëse në skajet e kromozomeve – që mund të ndihmojnë qelizat të mbrohen kundër kancerit. Telomeret dihet se luajnë një rol kyç në plakjen dhe parandalimin e kancerit.
Megjithatë, me kalimin e moshës, këto struktura shkurtohen natyrshëm, duke sinjalizuar qelizat e plakjes që të ndalojnë ndarjen – një mbrojtje thelbësore kundër kancerit, sipas studimit të Institutit të Kërkimeve Mjekësore të Fëmijëve (CMRI) me bazë në Sidnei.
“Të dhënat tona tregojnë se telomeret janë shumë më aktive. Ata mund t’i përgjigjen në mënyrë akute stresit dhe të hapen në mënyrë aktive për të aktivizuar një përgjigje qelizore që duket si plakje. Ata e bëjnë këtë për të shmangur kancerin,” tha Tony Cesare nga Njësia e Integritetit të Gjenomit në CMRI.
Cesare dhe ekipi i tij punuan me bashkëpunëtorët e tyre në Universitetin e Kiotos për të kuptuar rolin “aktiv” që telomeret mund të luajnë në shmangien e kancerit.
Studimi, i botuar në revistën Nature Communications, zbuloi se telomeret bëjnë më shumë sesa thjesht shkurtohen pasivisht me kalimin e moshës. Ata i përgjigjen në mënyrë aktive stresit duke nxitur proceset e plakjes qelizore për të parandaluar zhvillimin e kancerit.
Studimi zbuloi se telomeret bëjnë më shumë sesa thjesht shkurtohen pasivisht me kalimin e moshës. Ata i përgjigjen në mënyrë aktive stresit duke nxitur proceset e plakjes qelizore për të parandaluar zhvillimin e kancerit. “Shumica e njerëzve mendojnë për telomeret si një entitet pasiv që shkurtohet me ndarjen e qelizave. Ky është një mjet pasiv i pafavorshëm që përdoret gjatë plakjes,” tha Cesare.
Duke nxitur ndalimin e ciklit qelizor ose vdekjen e programuar të qelizave, telomeret ndihmojnë në eliminimin e qelizave me dëmtime kromozomale përpara se ato të mund të ndahen në mënyrë të pakontrolluar, tha ai, duke shtuar se ky zbulim prezanton një funksion të panjohur më parë kundër kancerit të telomereve. Përtej rëndësisë së tij për biologjinë e telomereve, Cesare sugjeron se ky zbulim mund të hapë rrugë të reja për trajtimin e kancerit – caktimi i telomereve për të shkaktuar vdekjen e qelizave në qelizat kancerogjene mund të ofrojë një strategji terapeutike premtuese.
Sipas vlerësimeve të fundit, në vitin 2022, u vlerësuan rreth 20 milionë raste të reja me kancer dhe 9.7 milionë vdekje. Rreth 1 në 5 njerëz zhvillojnë kancer gjatë jetës së tyre, afërsisht 1 në 9 burra dhe 1 në 12 gra vdesin nga kjo sëmundje, sipas të dhënave nga Organizata Botërore e Shëndetësisë.
