Pavarësisht një norme rekord të ulët të vdekshmërisë foshnjore në vitin 2020, një studim i ri zbulon një rritje të papritur të vdekjeve të pashpjegueshme te foshnjat me ngjyrë gjatë vitit të parë të pandemisë së koronavirusit.
Shkalla e SIDS, ose sindroma e vdekjes së papritur të foshnjave, u rrit me 15% në një vit të vetëm, nga 33.3 vdekje për 100,000 foshnja të lindura në 2019 në 38.2 vdekje të tilla në 2020, sipas hulumtimit nga Qendrat për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve të publikuar të hënën, në revistën mjekësore Pediatrics.
SIDS është një term i njohur dhe përdoret në rastet kur shkaku i vdekjes nuk mund të shpjegohet përfundimisht. Nuk përdoret kur zbulohet se një fëmijë është mbytur aksidentalisht nga një jastëk jastëk, për shembull.
Në mbledhjen e të dhënave, si SIDS ashtu edhe incidentet e mbytjes ose mbytjes aksidentale bien nën termin ombrellë SUID, ose vdekje e papritur e pashpjegueshme foshnjore.
Të dhënat SIDS nuk ndahen sipas racës dhe përkatësisë etnike, por numrat SUID janë. Këtu studiuesit gjetën rritjen e vdekjeve të pashpjegueshme tek foshnjat me ngjyrë, por jo për ndonjë grup tjetër racor ose etnik.
Zbulimi “ishte absolutisht një surprizë për ne,” tha autori i studimit, Sharyn Parks Brown, epidemiologe e lartë për Ekipin e Shëndetit Perinatal dhe Foshnjave të CDC. Ndarjet racore dhe etnike të vdekjeve të tilla kanë qenë të qëndrueshme për dekada, tha ajo.
Arsyet e kërcimit nuk dihen. Mund të jetë një anomali statistikore – një gabim i pashpjeguar në të dhëna – që do të duhet të monitorohet edhe për disa vite të tjera për të parë nëse rritja qëndron.
Mund të pasqyrojë gjithashtu rregullimet e bëra nga Shoqata Kombëtare e Ekzaminuesve Mjekësor në vitin 2019 se si klasifikohen vdekjet e papritura të foshnjave në certifikatat e vdekjes.
Udhëzimi tha se gjetja e foshnjave mbi ose pranë shtratit të butë nuk ishte e mjaftueshme për të cilësuar vdekje të tilla si mbytje aksidentale, pa prova që rrugët e frymëmarrjes së fëmijëve, me të vërtetë, ishin bllokuar. Ato raste, sipas rekomandimeve, duhet të klasifikohen si SIDS.
“Nëse udhëzimi i ri do të ndiqej, kjo mund të kishte çuar në rritjen e raportimit të SIDS,” shkruajnë autorët e studimit.
Cilado qoftë arsyeja, pabarazitë komplekse racore vazhdojnë qartësisht. Njerëzit me ngjyrë u prekën në mënyrë disproporcionale nga pandemia, si nga sëmundja ashtu edhe nga stresi ekonomik që shoqëroi pandeminë.
Sipas një editoriali të botuar krahas studimit, ata kanë më shumë se dy herë gjasa se të bardhët të jetojnë në varfëri.
“Dhe në mesin e familjeve me fëmijë, të pastrehët ka 50% më shumë gjasa mes atyre që identifikohen si njerëz me ngjyrë johispanikë”, shkruan autorët.
Një bashkëautore e editorialit, Dr. Rebecca Carlin, një pediatre e lidhur me Universitetin e Kolumbias në Nju Jork, tha: “Nëse nuk keni një vend të sigurt për fëmijën tuaj për të fjetur, si do t’i bëni ata të flenë të sigurt?”
Për më tepër, komunitetet e njerëzve me ngjyrë kanë norma më të larta të duhanpirjes dhe lindjeve të parakohshme. Të dy janë faktorë rreziku për vdekjen e papritur të foshnjave.
