Presidenti amerikan Joe Biden u takua të mërkurën me kryeministrin izraelit Benjamin Netanyahu në kuadrin e Asamblesë së Përgjithshme të Organizatës së Kombeve të Bashkuara në New York. Dy udhëheqësit diskutuan mbi kërcënimin bërthamor të Iranit, zgjerimin e vendbanimeve hebraike në Bregun Perëndimor dhe përpjekjet e Izraelit për të reformuar sistemin e drejtësisë, që kritikët thonë është kërcënim ndaj demokracisë. Korrespondentja e Zërit të Amerikës pranë Shtëpisë së Bardhë, Patsy Widakuswara njofton.
Takimi me Presidentin amerikan Joe Biden, i shumëpritur nga kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu.
“Miqësia jonë është e thellë dhe mund të na çojë shumë përpara”, tha Kryeministri i Izraelit, Benjamin Netanyahu.
Kjo miqësi nuk arriti t’i siguronte zotit Netanyahu një takim për nëntë muaj që nga formimi i qeverisë së krahut të djathtë ekstrem në Izrael. Izraeli është aleat kryesor i Shteteve të Bashkuara dhe udhëheqësit e tij zakonisht ftohen në Shtëpinë e Bardhë pak javë pasi marrin detyrën.
Arsyeja e vonesës? Trajtimi që qeveria e zotit Netanyahu po u bën palestinezëve dhe përpjekjet e saj për të kufizuar kompetencat e gjyqësorit – çështje të cilat Presidenti Biden i cilësoi të mërkurën si “të vështira.”
“Dhe kjo nënkupton respektimin e vlerave demokratike, që janë në qendër të partneritetit tonë, përfshirë sistemet tona të kontrolleve dhe balancave të qeverisjes dhe përpjekjet për të arritur tek një marrëveshje e negociuar për një zgjidhje me dy shtete”, tha President i Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Joe Biden.
Palët diskutuan edhe për marrëveshjen e mundshme për normalizim ndërmjet Izraelit dhe Arabisë Saudite, një zgjerim i Marrëveshjeve të Abrahamit të ndërmjetësuar nga administrata e ish – Presidentit Trump në vitin 2020, që normalizoi marrëdhëniet diplomatike ndërmjet Izraelit dhe disa fqinjëve të tij arabë.
“Mendoj se para 10 vjetësh ideja e një normalizimi me Arabinë Saudite, do të kishte qenë e paimagjinueshme”, tha presidenti amerikan.
Një marrëveshje e mundshme me Arabinë Saudite mund të çonte drejt njohjes së Izraelit nga shtetet tjera me shumicë muslimane, përfshirë Indonezinë dhe Malajzinë – një fitore e madhe për zotin Netanyahu.
“Një paqe e tillë do të mundësonte përshpejtimin e fundit të konfliktit arabo-izraelit, arritjen e pajtimit mes botës islamike dhe shtetit hebraik, dhe shanset për një paqe të vërtetë ndërmjet Izraelit dhe palestinezëve”, tha zoti Netanyahu.
Por mbetet e paqartë nëse një gjë e tillë do të ishte e favorshme politikisht për zotin Netanyahu. Arabia Saudite thotë se normalizimi mund të ndodhë vetëm me një zgjidhje me dy shtete.
Shumë nga anëtarët e koalicionit qeverisës të zotit Netanyahu mbështesin zgjerimin e vendbanimeve hebraike dhe kundërshtojnë krijimin e një shteti palestinez.
Dy udhëheqësit diskutuan edhe për mënyrat se si ta parandalojnë Iranin që të sigurojë armët bërthamore. Sipas zotit Netanyahu, një qëllim i tillë më së miri mund të sigurohet përmes përkrahjes së ndryshimit të regjimit në Teheran, të cilin zyrtarët amerikanë e kanë hedhur poshtë si mundësi./VOA
