Trafikimi i emigrantëve të paligjshëm nga vendet e Lindjes së Mesme përmes Shqipërisë kryhet përmes ndihmës së grupeve të kriminale shqiptare, marokene dhe kurde, të gjithë me banim në Shqipëri.
Të gjitha grupet duhet të bashkohen për të marrë grupe migrantësh nga kufiri me Greqinë dhe për t’i transportuar ato përmes Shqipërisë, drejtimin e BE-së. Ky shërbim kushton rreth 250 euro për imigrantët për ata që udhëtojnë në grupe. Për ata që dëshirojnë të udhëtojnë vetëm, çmimet mund të shkojnë deri në mijë euro.
Një anëtar i një grupi trafikantësh dhe tregoi Exit se: “Ne kemi kontakte, marrim shitjet e sakta dhe kontaktojmë shoferët”. Roli i tij është organizimi i shitjes, i negociimit, rregullave të pritjes së imigrantëve dhe administrimit të të gjitha faqeve për shkak të aktivitetit.
Emigrantët që dëshirojnë të transportohen drejt BE-së, duhet të kalojnë përmes një “agjencie” në Janinë. Ata paguajnë një tarifë për “agjentin” që i lidh me shoferët në Shqipëri. Shoferi i pret emigrantët në kufirin shqiptaro-grek, ku ata kalojnë në mënyrë të paligjshme. Para kalimit të kufirit, njërit prej emigrantëve i japin numri i shoferit që do të bëjë presion në kufirin shqiptar, në një vend të paracaktuar.
Udhëtimi kryhet në furgona ose me makina me qira. Kohët e fundit edhe kamionët e mallrave po përdoren si një mënyrë për të shmangur identifikimin nga policia. Një makinë bosh ecën disa kilometra përpara makinës me emigrant për të parë se ku ndodhet policia dhe janë bërë postoblloqet. Në rast kur ka policë, shoferi i zbret emigrantët në fshatin më të afërt dhe kalon postobllokun me makinën bosh. Disa kilometra më tej, ai i dërgon emigrantët vendndodhjen e tij dhe i pret sa të bëni.
Nëse ata arrijnë me sukses Tiranën, shoferi do të vendoset në vendin e duhur dhe do të bëhet një foto dhe shitja e një agjenti të agjencisë në Janinë, nëse do të kaloni në faqet e Ëestern Union përmes Ëestern Union. Ndërmetimi pastaj përdor djem të rinj, ju paguan të identifikuar, për të tërhequr paratë nga zyrat e Ëestern Union në mënyrë që të mos zbulohet identiteti i tij.
Në Tiranë emigrantët strehohen në një rrjet ‘banesash të sigurta’ në Laprakë. Aty ata shplodhen përpara udhëtimit tjetër. Një shofer dhe intervistuar nga Exit tha se mori 50 euro për emigrant, për udhëtim. Ai bëri tre udhëtime për të punuar para se të kapej nga policia. Arsyeja ishte në këtë punë ishte nevoja për para për të mbajtur familjen e tij.
Kur pyetni se çfarë kategorie njerëzish emigrojnë, ai shpjegoi se ata janë njerëz normalë dhe shumë gra e femijë. “Burra, gra, fëmijë, shumë gra dhe fëmijë”, tha ai, duke thënë se ata janë thjesht “njerëz normalë” që po ikin nga lufta në vend e tyre. Shoferi shtoi se ata kanë shumë frikë nga policia dhe kjo është arsyeja pse pag praktik për transportin me shpresë se nuk do të kapen.
Pavarësisht masave të marra nga policia gjatë gjithë kohës që kaloi, një numër i ndjeshëm i emigrantëve ende po kalojnë me sukses në vendin e Greqisë në kufirin me Kosovën ose Malin e Zi. Destinacioni i gomave përfundimtar është një shtet anëtar i BE-së, në Itali, Austri ose Hungari. Që nga viti 2018, Shqipëria është pjesë e një para korridoreve kryesore të imigracionit të paligjshëm në Evropë.
Nga viti 2009 deri në vitin 2017 ka 1000 dhe 3000 migrantë për kapur nga policia në Shqipëri. Pas vitit 2017, kjo shifër është rritur dhe numri aktual i emigrantëve është më shumë se 18,800.
Sipas të dhënave nga viti 2019, 30% nga Iraku, 28% nga Siria, 14% nga Maroku dhe 9% nga Algjeria. Pjesa tjetër vjen nga vendet e tjera të Lindjes së Mesme dhe Afrikës së Veriut. Tani ka më shumë emigrantë të rregulluar në vend, sesa të rregullt. Janë rreth 15,000 individë me leje qëndrimi që nga viti 2020, dhe më shumë se 18,800 të rregulluara.
Në vitin 2019, ka pasur marrëveshje me 6600 azilkërkues në Shqipëri, duke qenë se rreth 765 familje. Midis vitit 2015 dhe 2017, kishte 665 kërkesa për azil dhe 71 mënyra të miratuara. Nga viti 2018 dhe viti 2020, kërkesa për azil dhe rritje në 13,222, nga të gjitha vetëm 44 dhe miratime.
Ekzistojnë katër lloje të emigrantëve që rregullohen siç përcaktohet nga autoritetet; azilkërkuesit që mbahen në qendër dhe azilit derisa vendosin mbi problemin e tyre, viktimat e trafikimit, në mënyrë që të mbahen në qendër të specializuara, emigrantët e rregulluar, në qoftë se mbahen në një qendër të mbyllur ose të miturit dhe pashoqëruar që strehohen në qendrat sociale.
Aktualisht ka vetëm pesë qendra shtetërore në një vend për migrantët. Disa individë largohen nga këto qendra dhe më pas kërkojnë të udhëtojnë në vend e BE-së përmes rrjetit të trafikantëve kundër faqeve.
Një burrë i përfshirë në koordinimin e transportit të emigrantëve nga kufiri shqiptaro-grek i tha Exit Neës se disa emigrantë kapen nga policia, intervistohen dhe më pas lihen përsëri të lirë në kufi, pa dijeninë e autoriteteve greke. Ai tha se këta individë do të paguajnë sërish për të kaluar në një vend të BE-së./Exit.al
(E.H/Faxweb.al)